Korea Południowa jest traktowana przez Polskę jako jeden z najważniejszych partnerów w regionie Azji i Pacyfiku. Podobnie Polskę w regionie Europy postrzegają władze w Seulu. Celem Polski jest zwiększenie eksportu do Korei oraz dalsze przyciąganie licznych i zdywersyfikowanych koreańskich inwestycji.
Jak było kiedyś?
Rzeczpospolita Polska nawiązała oficjalne stosunki dyplomatyczne z Republiką Korei (Koreą Południową) 1 listopada 1989 r. Niemal od początku zaczęto intensywnie rozwijać relacje – nie tylko gospodarcze i polityczne, ale też naukowe czy kulturalne. W 1993 r. podpisano umowę o współpracy naukowo-technicznej[1]. W latach 90. XX wieku Polska zaangażowała się w działalność KEDO – Organizacji Rozwoju Energetycznego Półwyspu Koreańskiego. Powstała ona w wyniku amerykańsko-północnokoreańskiego Porozumienia Ramowego z 1994 r. Korea Północna zobowiązała się zamrozić swoje instalacje jądrowe, a w zamian za to USA stworzyły KEDO w celu sfinansowania dostaw do Korei Północnej dwóch reaktorów atomowych. Polska oficjalnie dołączyła do organizacji w 1997 r.[2]
W 2002 r. z wizytą roboczą do Korei Południowej udał się prezydent Aleksander Kwaśniewski. Dwa lata później z rewizytą do Polski przybył prezydent Roh Moo-hyun. Pod koniec 2008 r. Koreę Południową odwiedził prezydent Lech Kaczyński. Kolejna wizyta południowokoreańskiej głowy państwa odbyła się w 2009 r. – Lee Myung-bak spotkał się wtedy z premierem Donaldem Tuskiem. Podczas wizyty prezydenta Bronisława Komorowskiego w Korei Południowej w październiku 2013 r. zadecydowano o podniesieniu poziomu relacji polsko-południowokoreańskich do strategicznego partnerstwa[3]. W 2018 r. prezydent A. Duda udał się z wizytą do Korei Południowej i jak dotąd w relacjach polsko-południowokoreańskich była to ostatnia wizyta głowy państwa.
Współpraca polsko-południowokoreańska
Relacje pomiędzy Polską a Koreą Południową rozwijają się także na multilateralnym forum. Przykładem jest współpraca z Seulem w ramach Grupy Wyszehradzkiej. Pierwszy szczyt odbył się w 2015 r. Spotkania odbywają się w formacie szczytów szefów rządów, ministrów lub wiceministrów spraw zagranicznych, jak również ministrów odpowiedzialnych za inne obszary[4]. Podczas szczytu w listopadzie 2021 r. przedstawiciele tych pięciu państw za główne cele uznali m.in. wzmocnienie dialogu i współpracy w kwestiach globalnych, w tym zielonej transformacji, współpracy w zakresie rozwoju, transformacji cyfrowej i cyberbezpieczeństwa[5]. Prawie 30 proc. południowokoreańskiego eksportu do Unii Europejskiej trafiło do państw Grupy Wyszehradzkiej. Ponad 600 południowokoreańskich firm prowadzi inwestycje na terenie Polski, Czech, Słowacji i Węgier.
Niemal od początku nawiązania relacji południowokoreańskie przedsiębiorstwa, w tym m.in. LG, Hyundai, Samsung, SK Group czy Heesung Electronics, inwestują w Polsce. Pierwszą firmą pochodzącą z Korei Południowej, która zainwestowała w Polsce, było Daewoo Motors. Stało się to w 1993 r.[6] Według danych NBP Korea Południowa jest największym azjatyckim inwestorem w Polsce. W 2019 r. odnotowano napływ kapitału z Korei Południowej do Polski w wysokości 990,2 mln dolarów. Stan zobowiązań z tytułu koreańskich BIZ (bezpośrednich inwestycji zagranicznych) w Polsce na koniec 2019 r. wyniósł niemal 2,2 mld dolarów[7].
Od 2016 r. można zauważyć znaczący wzrost polsko-południowokoreańskiej wymiany handlowej. Według danych Korea International Trade Association w 2020 r. obroty handlowe Polski i Korei Południowej wyniosły łącznie ponad 6,47 mld dolarów, co oznacza, że Polska była 19. największym partnerem handlowym Korei Południowej na świecie oraz 2. największym spośród państw członkowskich UE (po Niemczech)[8]. Można zauważyć znaczącą dysproporcję poziomami polskiego importu i eksportu. Jednakże jednym z głównych tego powodów jest działalność południowokoreańskich firm, które importują z Korei komponenty do produkcji w Polsce[9].
Koreańczycy są zainteresowani budową Centralnego Portu Komunikacyjnego. W lutym 2021 r. zarządzającymi największym południowokoreańskim lotniskiem – Incheon – zostali doradcą strategicznym CPK, zaś w grudniu tego samego roku ogłoszono, że mają objąć mniejszościowy pakiet udziałów we wspólnym przedsięwzięciu w formule joint venture[10]. Korea Południowa pozostaje także w grze o polski atom. Państwowa spółka Korea Hydro & Nuclear Power zamierza przedstawić ofertę do końca pierwszego kwartału 2022 r. KHNP planuje również zaangażować polskie firmy. Jak dotąd spółka zidentyfikowała ponad 70 polskich podmiotów z branży produkcji maszyn, inżynieryjnej, budowlanej oraz energetycznej jako potencjalnych partnerów przy budowie i eksploatacji elektrowni jądrowej[11].
W kontekście relacji polsko-południowokoreańskich należy także wspomnieć współpracę obronną obu państw. W 2013 r. Polska i Korea Południowa podpisały umowę o współpracy w zakresie obronności, a w kolejnym roku umowę na dostawę podwozi K9 Thunder do samobieżnych haubic AHS Krab. Od 2015 do 2022 r. trwa produkcja 24 sztuk w Korei Południowej, a na licencji w Polsce – 96 tych elementów[12]. W 2020 r. rozpoczęły się rozmowy z Hyundai Rotem dotyczące podpisania umowy o współpracy w zakresie zaprojektowania i produkcji 800 czołgów K2 Black Panther[13]. Również w 2020 r. Polska i Korea Południowa podpisały umowę o współpracy w dziedzinie cyberbezpieczeństwa, a rok wcześniej zainicjowano konsultacje dotyczące tego obszaru (.in.. wzmocnienia wzajemnej wymiany informacji o zagrożeniach w cyberprzestrzeni). We wrześniu 2021 r. doszło do podpisania memorandum o polsko-koreańskiej współpracy badawczo-rozwojowej w obszarze uzbrojenia[14].
Wnioski i rekomendacje
Korea Południowa jest traktowana przez Polskę jako jeden z najważniejszych partnerów w regionie Azji i Pacyfiku. Podobnie Polskę w regionie Europy postrzegają władze w Seulu. Celem Polski jest zwiększenie eksportu do Korei oraz dalsze przyciąganie licznych i zdywersyfikowanych koreańskich inwestycji. W pierwszym przypadku z roku na rok polski eksport jest coraz większy i pomaga w tym zarówno aktywność samej Polski, jak i umowa o strefie wolnego handlu pomiędzy Unią Europejską a Koreą Południową[15]. Koreańczycy dostrzegają potencjał w polskim rynku i chętnie na nim inwestują. Jeśli spojrzeć na plany modernizacji polskich sił zbrojnych (w tym Plan Modernizacji Technicznej na lata 2021-2035), jak również rozwój sieci 5G, zacieśnianie relacji z Koreą Południową w dziedzinie obronności wydaje się bardzo dobrym rozwiązaniem, gdyż Koreańczycy poza innowacyjnymi rozwiązaniami otwarci są również na przekazywanie know-how i przyszłą współpracę z polskimi zakładami. Co więcej, poza potencjalną współpracą w zakresie energetyki jądrowej, która niewątpliwie pozytywnie zacieśniłaby polsko-południowokoreańskie więzi, istnieją także duże możliwości kooperacji na polu energetyki odnawialnej oraz LNG. Koreańczycy mają ambitne plany rozwoju energetyki wiatrowej – do 2029 r. planują wybudować największą na świecie farmę wiatraków morskich o łącznej mocy 8,2 GW[16]. Korea Południowa jest również jednym z największych importerów ciekłego gazu ziemnego (LNG) na świecie, stąd też jej doświadczenie może przydać się w przyszłości w przypadku rozbudowy polskiego gazoportu w Świnoujściu lub budowy nowych.
Autorzy:
Natalia Matiaszczyk
Wsparcie analityczne: dr Aleksander Olech
[1] Umowa między Rządem RP a Rządem Republiki Korei o współpracy naukowo-technicznej, 29.06.1993, Baza Traktatowa MSZ, https://traktaty.msz.gov.pl/umowa-1.
[2] Ze względu na niedotrzymywanie warunków umowy przez stronę północnokoreańską w listopadzie 2005 r. Rada Wykonawcza KEDO postanowiła zamknąć prace i całkowicie zlikwidować projekt. Na początku 2007 r. zamknięto również sekretariat KEDO, a cały pomysł zakończył się porażką.
[3] Republika Korei, Serwis Rzeczypospolitej Polskiej, https://www.gov.pl/web/republikakorei/relacje-dwustronne, dostęp: 27.12.2021.
[4] O. Pietrewicz, Poland-South Korea Relations, [w:] R. Pacheco Pardo (ed.), Mapping Out Eu-South Korea Relations: Key Member States’ Perspectives, Brussels 2020, s. 48.
[5] A. Olech, N. Matiaszczyk, Kolejne spotkanie V4 z Koreą Południową, Trójmorze, https://trimarium.pl/kolejne-spotkanie-v4-z-korea-poludniowa/, dostęp: 27.12.2021.
[6] Polska w Republice Korei. Informator ekonomiczny, Serwis Rzeczypospolitej Polskiej, https://www.gov.pl/web/republikakorei/informator-ekonomiczny, dostęp: 27.12.2021.
[7] Republika Korei. Informacja o stosunkach gospodarczych z Polską, Ministerstwo Rozwoju. Departament Handlu i Współpracy Międzynarodowej, https://www.gov.pl/attachment/11d9f7d3-a907-4211-9813-5af8ebcf0903, dostęp: 27.12.2021.
[8] All Countries, Korea International Trade Association, http://kita.org/kStat/byCount_AllCount.do, dostęp: 27.12.2021.
[9] Stosunki Polska–Korea Południowa: nowe ścieżki współpracy, Biuletyn PISM nr 50 (1162), 28.04.2014, https://pism.pl/publikacje/Stosunki_Polska_Korea_Po_udniowa__nowe__cie_ki_wsp__pracy_, dostęp: 28.12.2021.
[10] E. Derewienko, Największe koreańskie lotnisko Inczon przejmie pakiet udziałów w CPK, 300Gospodarka, 9.12.2021, https://300gospodarka.pl/news/incheon-lotnisko-cpk-joint-venture, dostęp: 28.12.2021.
[11] A. Olech, N. Matiaszczyk, Polska chce do 2043 roku wybudować sześć elektrowni jądrowych, a w walce o kontrakt nie tylko USA, ale także Francja i Korea Południowa, Trójmorze, https://trimarium.pl/polska-chce-do-2043-roku-wybudowac-szesc-elektrowni-jadrowych-a-w-walce-o-kontrakt-nie-tylko-usa-ale-takze-francja-i-korea-poludniowa/ (dostęp: 30.12.2021).
[12] K9 문당 28억원에폴란드수출, Hankyung, 18.12.2014, https://www.hankyung.com/politics
/article/201412185981i, dostęp: 30.12.2021.
[13] H. Kim, Hyundai Rotem favored to land $9 bil. tank deal with Poland, The Korea Times, 17.01.2020, https://www.koreatimes.co.kr/www/nation/2021/08/205_282115.html, dostęp: 30.12.2021.
[14] Polska zacieśni współpracę obronną z Koreą Południową, RP, 10.09.2021, https://www.rp.pl/polityka/art18907561-polska-zaciesni-wspolprace-obronna-z-korea-poludniowa (dostęp: 30.12.2021).
[15] Weszła ona w życie w 2015 r.
[16] Moon attends ceremony on world’s largest sea wind power complex project, Yonhap, 05.02.2021, https://en.yna.co.kr/view/AEN20210205006400315?section=national/politics, dostęp: 02.01.2022.
