Demonstracja sojuszniczej solidarności. Polskie F-16 osłonią Islandię
Biuro Bezpieczeństwa Narodowego 3 sierpnia poinformowało, że Prezydent Andrzej Duda podpisał postanowienie o uruchomieniu polskiego kontyngentu wojskowego w ramach operacji NATO Air Policing w Islandii. Decyzję tę należy odczytywać jako kolejny wkład strony polskiej w budowę wiarygodnego systemu odstraszania NATO, szczególnie biorąc pod uwagę fakt, iż geostrategiczne uwarunkowania tego regionu determinują i będą determinować szereg wyzwań i zagrożeń dla środowiska bezpieczeństwa wschodniej flanki Sojuszu.
Skuteczna polityka wobec Federacji Rosyjskiej wymaga kompleksowego podejścia, uwzgledniającego planowanie wojskowe na całym obszarze potencjalnego konfliktu – od Morza Barentsa po obszar Bałtyku oraz Morza Czarnego. Całą tę strefę należy traktować jako operacyjną jedność.
Polacy po raz pierwszy
Misja Air Policing nad Islandią rozpoczęła się w 2008 roku. W odróżnieniu od Baltic Air Policing (stała obecność), operacja w Islandii bazuje na okresowej obecności samolotów oraz załóg lotniczych i naziemnych w bazie Keflavik.
Od 5 sierpnia do grona dziesięciu państw Sojuszu Północnoatlantyckiego odpowiedzialnych za ochronę przestrzeni powietrznej NATO w rejonie Islandii dołączy również Polska. Pierwsza zmiana PKW Islandia potrwa do 10 października 2021 roku. Jak poinformował szef BBN Paweł Soloch w ramach misji Polska wyśle cztery F-16 i do 140 osób personelu. Będzie to trzecia rotacja sił NATO w ramach Icelandic Air Policing w tym roku. Od 22 lutego do 5 marca rotację pełnił kontyngent norweski. Polskie F-16 zastąpią kontyngent amerykański, który stacjonował w bazie Keflavík w lipcu bieżącego roku.
Szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego podkreślił, że Islandia, która jest członkiem NATO, nie posiada własnych sił powietrznych – „Dlatego ochrona jej przestrzeni powietrznej realizowana jest solidarnie przez sojuszników. (…) Polskie Siły Powietrzne mają duże doświadczenie w tego rodzaju działaniach – od ponad piętnastu lat uczestniczymy w podobnej misji związanej z ochroną przestrzeni powietrznej nad państwami bałtyckimi[1].
Decyzję tę powinno postrzegać się jednak znacznie szerzej. Z perspektywy wschodniej flanki NATO obecność sił sojuszniczych w tym regionie ma zasadnicze znaczenie, ze względu na przebiegające tam strategiczne morskie linię komunikacyjne przez tzw. „lukę GIUK” (Greenland-Iceland-UK). Owa trasa morska na północnym Atlantyku, łącząca USA z Wielką Brytanią i z zachodnią Europą, może stać się głównym punktem zapalnym między NATO, a Rosją w przypadku potencjalnego konfliktu.
https://platform.twitter.com/embed/Tweet.html?dnt=true&embedId=twitter-widget-0&features=eyJ0ZndfZXhwZXJpbWVudHNfY29va2llX2V4cGlyYXRpb24iOnsiYnVja2V0IjoxMjA5NjAwLCJ2ZXJzaW9uIjpudWxsfSwidGZ3X3NwYWNlX2NhcmQiOnsiYnVja2V0Ijoib2ZmIiwidmVyc2lvbiI6bnVsbH0sInRmd19ob3Jpem9uX3RpbWVsaW5lXzEyMDM0Ijp7ImJ1Y2tldCI6InRyZWF0bWVudCIsInZlcnNpb24iOjN9fQ%3D%3D&frame=false&hideCard=false&hideThread=false&id=1422214287301414920&lang=pl&origin=https%3A%2F%2Ftrimarium.pl%2Fdemonstracja-sojuszniczej-solidarnosci-polskie-f-16-oslonia-islandie%2F&sessionId=04954c89bbfd89cf2e718027be06aabfda8edb42&theme=light&widgetsVersion=c8fe9736dd6fb%3A1649830956492&width=500px
Wzmożona aktywność rosyjskich wojsk
Na przestrzeni ostatnich lat Federacja Rosyjska dokonała głębokiej modernizacji swoich sił stacjonujących w okręgu wojskowym Floty Północnej[2]. Patrole rosyjskich okrętów podwodnych oraz aktywność rosyjskich sił powietrznych w tym rejonie osiągnęły najwyższy poziom od czasów zimnej wojny.
Przedmiotem szczególnych obaw jest aktywność rosyjskiej floty okrętów nawodnych i podwodnych uzbrojonych m.in. w systemy „Kalibr”[3]. Okręty te mogą zostać również wykorzystane do operacji sabotażowych ukierunkowanych na zniszczenie lub zakłócanie podwodnych kabli światłowodowych w regionie. Fakt ten został dostrzeżony przez amerykański wywiad, który poinformował o wzmożonej aktywności rosyjskich okrętów podwodnych wokół lokalizacji podwodnych kabli na obszarach m.in. Morza Północnego[4].
Zagrożenie dla wschodniej flanki
Aktywność rosyjskich sił zbrojnych w tym regionie stanowi olbrzymie zagrożenie dla potencjalnych działań Sił Sojuszu Północnoatlantyckiego na wschodniej flance NATO. W interesie tamtejszych państw jest zabezpieczenie i utrzymanie tego strategicznego zwornika, umożliwiającego przerzut amerykańskich sił zbrojnych na wschodnie rubieże Sojuszu. Skuteczna operacja sił Federacji Rosyjskiej, mająca na celu blokadę GIUK spowoduje, że w przypadku potencjalnego konfliktu, państwa frontowe mogą zostać pozbawione realnego wsparcia, a siły zbrojne FR dzięki rozwijanym zdolnościom z zakresu izolowania pola walki A2/AD uzyskają regionalną przewagę sił wzdłuż wschodnich granic Sojuszu.
Fot. VanderWolf Images – stock.adobe.com
[1] Polskie F-16 wezmą udział w misji air policing w Islandii, www.prezydent.pl/kancelaria/aktywnosc-ministrow/art,2505,polskie-f-16-wezma-udzial-w-misji-air-policing-w-islandii.html
[2] Okręg wojskowy Floty Północnej został utworzony 1 stycznia 2021 roku. Objął on północną część Zachodniego OW, w tym wyspy Oceanu Arktycznego.
[3] Wszystkie wersje pocisków manewrujących Kalibr (3M-54, 3M-14) mogą być wystrzeliwane z okrętów podwodnych i okrętów nawodnych z wyrzutni pionowego startu. Dodatkowo system ten może być obsługiwany z platform naziemnych i powietrznych. W zależności od konfiguracji są w stanie niszczyć okręty (nawodne i podwodne) przeciwnika za pomocą rakiet manewrujących 3M54
o zasięgu do 250 km lub razić cele lądowe za pomocą pocisków manewrujących 3M-14 w zasięgu 2500 km
[4]Rosyjskie łodzie podwodne wokół podmorskich kabli. Mogą „odciąć nam internet”, https://tech.wp.pl/rosyjskie-lodzie-podwodne-wokol-podmorskich-kabli-moga-odciac-nam-internet-6034882349036161a; Pentagon, Citing Russian Patrols, Bolsters U.S., NATO Presence In North Atlantic, www.rferl.org/a/pentagon-citing-russian-patrols-bolster-us-nato-presence-north-atlantic/29209678.html.
