Działania rosyjskich służb na Litwie
W środę odbył się zaoczny proces szefa wydziału kaliningradzkiego FSB Igora Gostewa oraz litewskiego obywatela Władimira Sokołowa, obydwaj dostali wyrok 10 lat pozbawienia wolności. Sprawa, która się przeciw nim toczyła dotyczyła zbierania informacji na temat ochrony byłej prezydent Litwy Dalii Grybauskaitė. Obydwaj skazani znajdują się na terytorium Rosji.
Według litewskich organów ścigania istnieje częsta praktyka werbowania obywateli Litwy, którzy mają dostęp do litewskich urzędników państwowych i czołowych polityków w tym państwie. Obydwaj skazani byli częścią większej grupy osób werbowanych indywidualnie. Główny nacisk w tej akcji wywiadowczej był kładziony na zdobywanie informacji odnośnie służb chroniących dygnitarzy, metod ochrony oraz obiektów chronionych, z których korzystają czołowi litewscy politycy.
Celem były służby chroniące b. prezydent
W szczególności rosyjskie służby chciały uzyskać informacje dotyczące służb ochraniających byłą prezydent Dalię Grybauskaitė. Sąd również orzekł, że oskarżeni podjęli aktywne działania, aby uzyskać jak najwięcej szczegółowych informacji na temat ówczesnych i byłych funkcjonariuszy litewskiego wywiadu Departamentu Bezpieczeństwa Państwowego (VSD). Akcje przeprowadzane na terytorium Litwy były finansowane przez oskarżonych, którzy oferowali rekrutowanym obywatelom Litwy gotówkę na sfinansowanie odpowiedniego sprzętu do prowadzenia działań wywiadowczych oraz wiz do państw spoza Unii Europejskiej.
Według litewskich śledczych ta sprawa nie łączyła się z działalnością starszego oficera kaliningradzkiego oddziału FSB Nikołaja Filipczenki, który w 2015 roku został skazany przed sąd na Litwie na 10 lat więzienia za działalność wywiadowczą, posługiwanie się fałszywymi dokumentami oraz nielegalne przekraczanie litewskiej granicy. Ta sprawa zakończyła się wymianą szpiegów z Rosją w 2019 roku, kiedy to Filipczenko został wymieniony na 2 Litwinów i 1 Norwega skazanych w Rosji.
Wojna hybrydowa Kremla
Litwa ze względu na swoje strategiczne położenie geopolityczne pomiędzy Obwodem Kaliningradzkim a Białorusią stanowi dla Rosji ważne pole operacji wywiadowczych. Litwa podobnie jak Polska oraz Łotwa i Estonia jako członkowie Unii Europejskiej i NATO starają się utrzymać wobec Rosji i Białorusi zdecydowany kurs polityczny obliczony na osłabienie wpływów tych państw w Europie Środkowo-Wschodniej, która wybrała integrację euroatlantycką.
Działalność wywiadowcza Federacji Rosyjskiej na Litwie oraz pozostałych państwach tak zwanej wschodniej flanki NATO są częścią wojny hybrydowej Kremla obliczonej na destabilizację tego regionu.
