Federacja Rosyjska rozpatruje propozycję Sojuszu Północnoatlantyckiego o zwołaniu Rady NATO-Rosja

Autor: Patryk Reśkiewicz
Podziel się tym wpisem:

Źródło zdjęcia: Twitter, Jens Stoltenberg

Federacja Rosyjska od kilkunastu miesięcy stosując instrumenty presji militarnej wzdłuż wschodnich granic Ukrainy dąży do zburzenia regionalnych struktur bezpieczeństwa, realizując swoje zasadnicze cele na jej zachodnim kierunku strategicznym.

W obliczu realnego zagrożenia i widem otwartego konfliktu zbrojnego, Sojusz Północnoatlantycki dąży do wznowienia dialogu z Moskwą w ramach Rady NATO-Rosja. W kontekście nieustającej wielopłaszczyznowej ofensywy Kremla na przestrzeni ostatnich miesięcy istnieje zasadnicza wątpliwość – czy rozwiązanie to przyniesie oczekiwane efekty?

Szef NATO Jens Stoltenberg 26 grudnia poinformował, że zabiega o spotkanie Rady NATO-Rosja, które potencjalnie odbyć ma się 12 stycznia 2022 roku. Według oficjalnych informacji podczas spotkania omówiona ma zostać obecna sytuacja wzdłuż wschodnich granic Ukrainy, związana z rosyjską aktywnością militarną. Rada NATO-Rosja (NRC) została powołana na szczycie NATO-Rosja w Rzymie 28 maja 2002 roku. NRC to mechanizm konsultacji, budowania konsensusu, współpracy, podejmowania wspólnych decyzji i działań, w ramach którego poszczególne państwa członkowskie NATO i Rosja pracują nad szerokim spektrum kwestii bezpieczeństwa, będących przedmiotem wspólnego zainteresowania. Działalność tego formatu od początku powstania zostawała już kilkukrotnie zawieszana – najpierw po inwazji Federacji Rosyjskiej na Gruzję, potem na skutek ataku na Ukrainę. Ostatnie spotkanie miało miejsce w 2019 roku.

Rozmowy NATO – Rosja

Ewentualne styczniowe spotkanie będzie pierwszym, odkąd rosyjskie MSZ opublikowało na swojej stronie internetowej propozycje porozumień ze Stanami Zjednoczonymi i NATO w sprawie „gwarancji bezpieczeństwa”. Zaproponowane przez Federacje Rosyjską rozwiązania przewidują nie tylko odrzucenie dalszego rozszerzania NATO na wschód i przystąpienia Ukrainy do Sojuszu, ale także propozycję nierozmieszczania dodatkowych sił i środków NATO poza granicami z 1997 roku, czyli do czasu przystąpienia krajów Europy Wschodniej do NATO. Rosja zażądała też od NATO zaprzestania wszelkich działań wojskowych na terytorium Ukrainy, a także innych krajów Europy Wschodniej, Zakaukazia i Azji Środkowej” oraz nierozmieszczania rakiet średniego i krótszego zasięgu w miejscach, z których mogą one zagrażać terytorium Rosji. Władimir Putin, komentując propozycję „gwarancji bezpieczeństwa” stwierdził, że rozważy różne opcje, jeśli Zachód nie spełni jego żądań dotyczących gwarancji bezpieczeństwa. Wezwał on Zachód do szybkiego spełnienia jego warunków, ostrzegając, że Moskwa będzie musiała podjąć odpowiednie środki wojskowe jeśli Zachód będzie kontynuował swój agresywny kurs. W wypowiedzi Prezydenta Rosji, szczególnie wybrzmiał wątek Ukrainy, której ewentualne członkostwo w NATO byłoby „czerwoną linią” dla Moskwy. Putin stwierdził również, że zachodni sojusznicy mogą próbować przeciągać rozmowy na temat bezpieczeństwa i wykorzystać je jako przykrywkę do kontynuowania dyslokacji wojsk w pobliżu Rosji.

Żądania Rosji wywołały sceptyczną reakcję na Zachodzie. Zarówno Stany Zjednoczone, jak i NATO oświadczyły, że dialog z Moskwą na temat gwarancji bezpieczeństwa jest możliwy tylko w warunkach deeskalacji w pobliżu granic Ukrainy i w koordynacji z europejskimi sojusznikami i partnerami. Sojusz jest gotowy do negocjacji z Moskwą w ramach posiedzenia Rady NATO-Rosja.

Odnosząc się do propozycji szefa NATO, Siergiej Ławrow poinformował o toczących się negocjacjach, mających na celu zaplanowanie spotkania z USA. W wypowiedzi Ławrowa nie wybrzmiał wątek spotkania z przedstawicielami NATO w ramach NCR. Jak stwierdził szef MSZ FR „Stany Zjednoczone, są naszym głównym negocjatorem. I to właśnie ze Stanami Zjednoczonymi będziemy przygotowywać główne prace w ramach negocjacji, które odbędą się zaraz w nowym roku”. Ławrow podkreślił również, że w negocjacjach będą uczestniczyć nie tylko dyplomaci, ale również wysokiej rangi rosyjscy wojskowi.

Narracja Kremla

Perspektywa ponownego zebrania Rady NATO-Rosja w obliczu eskalacji konfliktu na Wschodniej Ukrainie niesie za sobą zasadnicze ryzyko, iż zostanie ona wykorzystana w sposób instrumentalny przez Federację Rosyjską do budowania swojej narracji „o propozycji dialogu z Zachodem, która zostaje odrzucona”. W ostatecznym rozrachunku narracja ta zostanie wykorzystana do usprawiedliwiania swoich agresywnych przedsięwzięć na Ukrainie, a w dalszej perspektywie czasowej – na całym jej zachodnim kierunku strategicznym. Federacja Rosyjska jest żywotnie zainteresowana zburzeniem dotychczasowego ładu bezpieczeństwa. Nie ma wątpliwości, że perspektywa wypełnienia „gwarancji bezpieczeństwa” Federacji Rosyjskiej jest opcją niemożliwą do spełnienia przez NATO, gdyż wiązałaby się z zasadniczą rewizją układu sił i struktur bezpieczeństwa w całej Europie. Sytuacja ta może jednak sugerować, że Rosja na bazie jednostronnych działań, podjęła decyzję o zburzeniu dotychczasowej architektury bezpieczeństwa w Europie Środkowo-Wschodniej, z wykorzystaniem wszystkich dostępnych sił i środków.

Skip to content