Autor: Dr Tomasz Sińczak

Kartka z kalendarza. 24 sierpnia – powstanie NATO

Podziel się tym wpisem:

Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego powstała 4 VIII 1949 na mocy dokumentu podpisanego przez dwanaście państw: Francję, Wielką Brytanię, Belgię, Holandię, Luksemburg, Danię, Islandię, Norwegię, Włochy, Portugalię, Kanadę i Stany Zjednoczone. Dokument oficjalnie wszedł w życie 24 VIII 1949 roku.

Celem paktu, który był jasno deklarowany we wstępie do dokumentu założycielskiego, była wierność jego uczestników do postanowień Karty Narodów Zjednoczonych. Państwa zrzeszone w NATO miały się wzajemnie bronić przed ewentualną inwazją Związku Sowieckiego i jego satelitów. Sojusz przyjmuje założenie, że atak na jednego z członków jest atakiem na wszystkich jego uczestników.

Struktura

Najwyższym organem statutowym paktu jest Rada Atlantycka w skład której wchodzą przedstawiciele wszystkich państw należących do NATO. Ponadto należy do niej Sekretarz Generalny, przedstawiciele Wojskowego Komitetu Sztabowego, Komitetu Wojskowego, a także innych agend Sojuszu.

Do kompetencji Rady należy zajmowanie się bieżącymi sprawami programowymi i organizacyjnymi. Pomiędzy sesjami działa Rada Stałych Przedstawicieli akredytowana przy Sekretarzu Generalnym Paktu Północnoatlantyckiego.

Członkowie

Sojusz zakładało dwanaście państw, natomiast liczba członków organizacji zmieniała się na przestrzeni lat. Ze struktur NATO wystąpiła w 1962 roku Francja, by definitywnie powrócić dopiero w 2009 roku. Okres separacji z sojuszem miała też Grecja, która wstąpiła do NATO w 1952 i zawiesiła swoje członkostwo w 1974 roku. Powróciła u zarania lat osiemdziesiątych XX wieku.

Wiele emocji wzbudzało przystąpienie do NATO dawnych państw Układu Warszawskiego: Polski, Czech i Węgier w 1999 roku. Najnowszymi członkami NATO są kraje bałkańskie: Czarnogóra i Macedonia Północna. Przystąpiły do NATO odpowiednio w 2017 i 2020 roku. Obecnie Sojusz liczy trzydzieści państw.

Skip to content