Źródło zdjęcia: president.lv
Podczas spotkania prezydenta Łotwy Egils Levitsa z sekretarzem stanu Anthonym Blinkenem, po raz kolejny kraj bałtycki wezwał do wzmocnienia obecności oraz większego zaangażowania USA oraz NATO w regionie. Podkreślono zagrożenia ze strony Rosji i Białorusi, na co Ameryka odpowiedziała, iż jest gotowa do zastosowania art. 5 Traktatu.
Podczas spotkania w Rydze omówiono przede wszystkim kwestie bezpieczeństwa regionalnego. Prezydent Levits bardzo podkreślał, że docenia obecność sił USA w regionie, ale jednocześnie wezwał do jej wzmocnienia w obliczu coraz trudniejszej sytuacji w środowisku bezpieczeństwa na zewnętrznych granicach Unii Europejskiej i NATO.
A. Blinken podziękował Łotwie za zaangażowanie w ramach sojuszu oraz zorganizowanie spotkania ministrów spraw zagranicznych NATO w Rydze w celu omówienia kwestii istotnych dla przyszłości sojuszu. Amerykański polityk dodał, że Stany Zjednoczone są bardzo zaniepokojone koncentracją rosyjskich sił zbrojnych na granicach Ukrainy, a także możliwymi dalszymi ruchami ze strony Mińska i Moskwy.
Przywódcy rozmawiali o obecności NATO w regionie oraz rosnącej militarnej Rosji, która koncentruje siły w pobliżu granicy z Ukrainą. Omawiano również kontekst sytuacji na granicy z Białorusią. A. Blinken uważa, że NATO zachowuje czujność, a USA jest zawsze gotowe, aby pomóc sojusznikom.
Podczas rozmowy kilkukrotnie padło stwierdzenie, iż ważne jest, by NATO było silne i zdolne do szybkiego reagowania na potencjalne zagrożenia, angażując się w nowe inicjatywy, takie jak wspieranie Ukrainy oraz jej dążeń do wzmocnienia zdolności obronnych. Sekretarz stanu USA potwierdził również, że prezydent USA Joe Biden w pełnie rozumie, jak ważne jest bezpieczeństwo regionu bałtyckiego oraz rozważa możliwość zastosowania art. 5 NATO.
Prezydent Łotwy podkreślił, że dla jego kraju kluczowe są obecnie więzi transatlantyckie, nie tylko w obszarach obronności, ale także na rzecz wzmacnianiu gospodarki i demokracji. E. Levits wezwał Stany Zjednoczone do aktywnego udziału w Funduszu Inwestycyjnym Inicjatywy Trójmorza oraz do udziału w szczycie inicjatywy i forum biznesowym w czerwcu 2022 roku, które odbędzie się w Rydze. Po raz kolejny A. Blinken wyraził poparcie dla Inicjatywy Trójmorza i wyraził gotowość USA do zaangażowania się we wszystkie kolejne projekty ważne dla tego wielostronnego porozumienia.
Łotwa wypełnia zobowiązania wobec NATO
USA pochwaliło zaangażowanie Łotwy na rzecz NATO, stwierdzając, iż daje przykład w zakresie wydatków na wojsko, przeznaczając ponad 2% PKB na obronę, inwestując w nowy sprzęt oraz aktywnie uczestnicząc w ćwiczeniach regionalnych. Takie działania Wilna mają tylko potwierdzać, że siły NATO w Europie Środkowo-Wschodniej są dobrze wyszkolone i przygotowane na potencjalne zagrożenia.
Spotkanie na szczycie Łotwa – USA było kluczowe nie tylko dla Wilna, ale dla wszystkich państw w regionie. Kolejne zapewnienia o zaangażowaniu całego NATO oraz możliwym wsparciu militarnym od USA, są niezbędne dla podtrzymania niezależności i stabilności Sojuszu. Ponadto uspokaja wszystkie rządy od Odry na Zachód, w przypadku dalszej eskalacji konfliktów z Rosją i Białorusią.
Dla Łotwy rozmowy bilateralne, co podkreślono na spotkaniu, są także strategiczne w procesie współpracy o charakterze gospodarczym i technologicznym. Idąc śladami Litwy i odsuwając się od Chin, to Stany Zjednoczone stały się głównym sojusznikiem i partnerem. Ryga wie, że może bardzo dużo ugrać na tej relacji, dlatego tym razem wykorzystała sposobność i przewodziła całej dyskusji, stawiając się w pierwszoplanowej roli.
Dr Aleksander Olech – ekspert Portalu i Fundacji Trójmorze, a także Dyrektor Programu Bezpieczeństwa Europejskiego w Instytucie Nowej Europy. Specjalizuje się w tematyce zagrożeń dla bezpieczeństwa międzynarodowego.
