Mniej gigawatów, ale więcej realizmu i determinacji – Francja aktualizuje strategię wodorową

W marcu 2025 roku francuski rząd przedstawił zaktualizowaną wersję swojej Krajowej Strategii Wodorowej, której pierwotne założenia ogłoszono w 2020 roku. Choć najnowszy dokument przynosi korektę celów dotyczących mocy elektrolizerów (z 6,5 GW do 4,5 GW do 2030 roku oraz z ponad 10 GW do 8 GW do 2035 roku), nie oznacza to odwrotu od ambicji związanych z wodorem jako filarem transformacji energetycznej i przemysłowej. Wręcz przeciwnie – nowa strategia pokazuje, że Francja zamierza rozwijać sektor wodoru na swoich warunkach, uwzględniając uwarunkowania rynkowe, technologiczne oraz geopolityczne.

Korekty celów – reakcja na rzeczywistość rynkową

Głównym powodem rewizji celów jest wolniejsze niż zakładano tempo wdrażania technologii elektrolizy, ograniczony popyt oraz konkurencja ze strony innych technologii dekarbonizacyjnych. Z dotychczas zabezpieczonych jest jedynie 0,4 GW mocy, a kolejne 0,2 GW znajduje się w fazie oceny finansowania. Tło tej decyzji to również niedawne problemy firmy McPhy, która miała uruchomić pierwszą we Francji gigafabrykę zielonego wodoru – obecnie jest ona wystawiona na sprzedaż mimo milionowych dotacji publicznych.

Ministerstwo Gospodarki, Finansów i Suwerenności Przemysłowej i Cyfrowej Francji podkreśla jednak, że nowa strategia ma charakter adaptacyjny, a nie defensywny. Jej celem jest budowa solidnych fundamentów dla trwałego rozwoju sektora – z naciskiem na realne projekty, infrastrukturę, i kompetencje.

4 miliardy euro na wsparcie niskoemisyjnego wodoru

Choć cele produkcyjne zostały zmniejszone, rząd nie rezygnuje z ambitnego wsparcia finansowego. Do 2040 roku Francja przeznaczy 4 miliardy euro na rozwój niskoemisyjnego wodoru – zarówno zielonego (produkowanego z OZE), jak i różowego (z energii jądrowej). Środki te mają wspierać:

• komercjalizację innowacyjnych projektów,
• budowę infrastruktury,
• rozwój kadr,
• badania i rozwój,
• projekty mobilności opartej na wodorze.

Równolegle ruszają nowe konkursy projektowe, a rząd zamierza reaktywować programy wsparcia B+R oraz wdrożeniowe dla przemysłu.

Wodór jako instrument suwerenności przemysłowej

Francuska strategia traktuje wodór nie tylko jako narzędzie walki ze zmianami klimatu, ale jako kluczowy komponent suwerenności energetycznej i przemysłowej. Pandemia, wojna w Ukrainie czy kryzys cen energii uwypukliły zagrożenia związane z nadmierną zależnością od importu surowców i zagranicznych technologii. W tym kontekście, lokalnie produkowany wodór – z użyciem energii jądrowej i odnawialnej – jawi się jako narzędzie wzmacniające odporność systemową i wspierające reindustrializację.

Nowa architektura strategii: 6 filarów rozwoju

W nowej wersji Krajowej Strategii Wodorowej zaproponowano 6 filarów rozwoju.

Produkcja krajowa – bez importu do 2035 roku

Francja deklaruje, że do 2035 roku nie planuje importu wodoru. Postawiła na krajowe moce elektrolizy i unikanie uzależnienia od dostaw z Afryki czy Bliskiego Wschodu, które uznano za ryzykowne, kosztowne i zbyt czasochłonne. To także impuls do wspierania lokalnego przemysłu i zatrudnienia.

Regionalne huby wodorowe

Produkcja wodoru będzie skoncentrowana w strategicznych klastrach przemysłowych:

• Fos-sur-Mer (petrochemia, rafinerie),
• Dunkierka (hutnictwo, logistyka),
• Le Havre i Dolina Chemiczna w Lyonie (chemikalia, przemysł energochłonny).

Te lokalizacje pozwalają na szybkie wdrażanie projektów w miejscach o dużym zużyciu wodoru, tworząc tzw. hydrogen valleys – zintegrowane łańcuchy produkcji, transportu, magazynowania i zastosowań.

Dekarbonizacja przemysłu ciężkiego

Priorytetem jest zastąpienie „szarego” wodoru, stosowanego dziś w rafineriach, produkcji amoniaku, metanolu i stali. Transformacja tych sektorów przyniesie największy efekt redukcji emisji. W dalszej perspektywie, wodór ma zasilić nowe łańcuchy wartości, jak e-metanol czy syntetyczne paliwa lotnicze.

Mobilność specjalistyczna

Choć dla transportu osobowego preferowane są pojazdy elektryczne, wodór znajdzie zastosowanie w sektorze ciężkiego transportu – m.in. ciężarówki dalekobieżne, chłodnie, maszyny budowlane czy rolnicze. Strategia uznaje mniejszą efektywność wodoru względem baterii, ale wskazuje na jego konieczność w segmentach, gdzie elektryfikacja jest niepraktyczna.

Przywództwo w produkcji elektrolizerów

Francja  wspiera cztery technologie elektrolizy (alkaliczna, PEM, wysokotemperaturowa SOEC, AEM), rozwijane przez firmy takie jak McPhy, Elogen, Genvia i Gen-Hy. Sektor ten już teraz objęty jest ponad 600 milionami euro wsparcia publicznego i wpisuje się w europejskie projekty IPCEI.

Kompetencje i miejsca pracy

Program „Compétences et Métiers d’Avenir” ma wyszkolić 100 tys. pracowników w sektorze wodorowym – w tym 50 tys. technicznych. Programy edukacyjne obejmują wszystkie poziomy – od szkół zawodowych po studia podyplomowe – a firmy takie jak Symbio uruchamiają własne akademie szkoleniowe.

Regulacje, innowacje i ekspansja zagraniczna

Francja przekształca też otoczenie regulacyjne – m.in. poprzez ustawę o przemyśle zielonym i ustawę o przyspieszeniu OZE, które skracają czas wydawania pozwoleń środowiskowych i ułatwiają przyłączanie projektów do sieci.

Równolegle, rząd angażuje się w ustalanie europejskich definicji wodoru niskoemisyjnego – zabiegając o równoważne traktowanie wodoru jądrowego względem odnawialnego.

Strategia zakłada również rozwój eksportu francuskich technologii – poprzez specjalny fundusz 100 mln euro, wsparcie Bpifrance i attaché ds. wodoru w ambasadach.

Źródło: fuelcellsworks.com