Rok 2022 zdominowany był przez atak Rosji na Ukrainę. Ten bezprecedensowy akt terroru odbił się nie tylko na Europie, ale także na pozostałych kontynentach powodując jeden z największych kryzysów żywnościowych od dziesięcioleci. Decyzja Kremla o ataku na Ukrainę przyczyniła się także zjednoczenia Zachodu przeciw reżimowi oraz nałożenia rekordowych sankcji ze stron Unii Europejskiej, USA czy Australii i Japonii.
Rok 2022 był wyjątkowo burzliwy, a konflikt na Ukrainie nie stanowi jedynego terytorium napięć na świecie oraz w Europie.
24 stycznia – Zbuntowana armia Burkina Faso usunęła z urzędu prezydenta Rocha Kabore’a. Po udanym puczu armia zawiesiła konstytucję, rozwiązała rząd i parlament oraz zamknęła granice. Burkina Faso stała się niedostępnym dla świata krajem.
13 lutego – urzędujący prezydent Niemiec Frank-Walter Steinmeier został wybrany przez Zgromadzenie Federalne na drugą kadencję.
21 lutego – Prezydent Rosji Władimir Putin podpisał dekret o uznaniu separatystycznych Donieckiej i Ługańskiej Republiki Ludowej w Donbasie. Akt ten został uznany za preludium do „operacji wojskowej”, którą zapowiadał prezydent Rosji.
24 lutego – Władimir Putin wydał rozkaz przeprowadzenia „specjalnej operacji wojskowej” w Donbasie. Jej celem miała być „demilitaryzacja i denazyfikacja Ukrainy”. Tego dnia rosyjskie wojska rozpoczęły pełnoskalową inwazję na terytorium Ukrainy. Atak przeprowadzony został na raz: z północy, wschodu i południa. Celem było „zajęcie Kijowa” w maksymalnie 3 dni. Planowany przez Kreml blitzkrieg nie powiódł się.
28 lutego – Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski podpisał wniosek o członkostwo Ukrainy w Unii Europejskiej.
10 marca – Kandydatka rządzącej na Węgrzech Fideszu Katalin Novak została wybrana przez parlament na stanowisko prezydenta.
15 marca – Prezydenci Polski, Czech i Słowenii byli pierwszymi zachodnimi przywódcami, którzy odbyli wizytę na Ukrainie.
3 kwietnia – W węgierskich wyborach parlamentarnych zwycięstwo odniósł rządzący dotychczas sojusz partii Fidesz i Chrześcijańsko-Demokratycznej Partii Ludowej.
24 kwietnia – Ubiegający się o reelekcję prezydent Francji Emmanuel Macron zwyciężył w drugiej turze wyborów prezydenckich, pokonując Marine Le-Pen.
18 maja – Ambasadorzy Finlandii i Szwecji przy NATO oficjalnie przekazali wnioski swych państw o dołączenie do Sojuszu Północnoatlantyckiego. Był to pierwszy krok w kierunku akcesji obydwu krajów do Paktu. Do tej pory *grudzień, wszystkie kraje członkowskie z wyjątkiem Turcji wyraziły zgodę na wstąpienie Szwecji i Finlandii. Negocjacje trójki trwają.
23 czerwca – Komisja Europejska przyznała Mołdawii i Ukrainie statusu państw kandydujących do Unii Europejskiej. Jest to jednak jedynie dokument symboliczny. Nie ma bowiem obecnie podstaw do przystąpienia obydwu krajów do Wspólnoty. Eksperci podkreślają, że aby wejście do UE stało się realne, na Ukrainie musi zakończyć się wojna. Kraj ten musi jednak następnie przejść szereg reform, dostosowując swoje prawo do unijnego. Ze zniszczoną gospodarką oraz infrastrukturą i społeczeństwem, proces ten może potrwać nawet 15 lat.
22 lipca – Przedstawiciele Ukrainy i Rosji podpisali z Turcją i ONZ osobne umowy odblokowujące eksport ukraińskiego zboża przez porty Morza Czarnego. Atak Rosji na Ukrainę wywołał nie tylko kryzys gospodarczy w Europie, ale także żywnościowy na świecie. Rosja blokując dostęp do basenu Morza Czarnego, odcięła ukraiński przemysł zbożowy od możliwości eksportu zbóż do krajów Bliskiego Wschodu czy Afryki. Oprócz ogromnych strat gospodarczych dla Ukrainy, która nazywana jest „spichlerzem świata”, brak dostaw zagroził najbiedniejszym krajom świata. Według ONZ, zagrożonych głodem jest ok. 3 mld osób na świecie.
4 sierpnia – Chiny przeprowadziły największe w historii ćwiczenia wojskowe wokół Tajwanu w odpowiedzi na wizytę spikerki amerykańskiej Izby Reprezentantów Nancy Pelosi. Była to wizyta najwyższej rangi urzędnika USA na Tajwanie od lat 90. Jesienią konflikt dyplomatyczny między krajami przerodził się w regularne ćwiczenia Chin w cieśninie. Państwo Środka regularnie straszy Tajwan atakiem, w przypadku interwencji USA.
6 września – Rozpoczęła się kontrofensywa sił ukraińskich, w wyniku której odzyskano ponad 12 tys. kilometrów kwadratowych w obwodzie charkowskim. Udana kontrofensywa obnażyła słabość i ogromne braki w strukturach rosyjskiej armii. Do dziś *grudzień, Ukraińcy odbili ogromną część zajętych przez Rosjan terenów. Największe walki toczą się obecnie w okolicach Bachmutu. Choć nie jest to już ważny dla Rosji cel – miasto zostało niemal doszczętnie zniszczone – a 90. proc. mieszkańców ewakuowanych. W tym regionie obie strony ponoszą znaczne straty.
11 września – Liberalno-konserwatywna Umiarkowana Partia Koalicyjna zwyciężyła w wyborach parlamentarnych w Szwecji.
25 września – Blok centroprawicy wygrał włoskie wybory parlamentarne, a najwięcej głosów zdobyła prawicowa partia Bracia Włosi.
22 października – Giorgia Meloni została zaprzysiężona na urząd premiera Włoch. Jest to pierwsza w historii kobieta na stanowisku szefa włoskiego rządu. Mimo obaw części przedstawicieli Parlamentu Europejskiego, Meloni nie obrała anty-europejskiego kursu. Zdecydowała się jednak na kompromis podkreślając swoje przywiązanie do wartości narodowych oraz chęć dalszego uczestnictwa w strukturach Wspólnoty.
23 listopada – Parlament Europejski przyjął rezolucję uznającą Rosję za państwo sponsorujące terroryzm.
14 grudnia – Socjaldemokratyczna premier Danii Mette Frederiksen poinformowała o utworzeniu nowego rząd z centroprawicową Duńską Partią Liberalną oraz centrową partią Umiarkowani.
21 grudnia – pierwsza od początku wojny zagraniczna podróż Wołodymyra Zełenskiego. Prezydent Ukrainy udał się do USA, gdzie w towarzystwie prezydenta kraju Joe Bidena wygłosił przemówienie. Jednocześnie ogłoszony został kolejny pakiet pomocy dla Ukrainy, w tym przekazanie systemu Patriot. Dzień później Zełenski spotkał się w Rzeszowie z prezydentem Polski Andrzejem Dudą.
28 grudnia – Władze Kosowa, w związku z trwającymi na północy protestami kosowskich Serbów, zamknęły w środę największe przejście graniczne kraju – Merdare. Wcześniej ministerstwo obrony Serbii poinformowało o postawieniu armii i policji w stan najwyższej gotowości.
PAP/polskieradio24.pl/wikipedia
fot. twitter/@MinColonna
