Serbia jest pierwszym krajem w Europie Południowej, który zajmuje się produkcją rosyjskiej szczepionki. W belgradzkim instytucie Torlak od środy produkowana jest szczepionka przeciwko Covid-19. Jednakże warunki produkcji w Serbii nie zostały jeszcze ustalone pomiędzy Belgradem a Moskwą.
Według władz serbskich Instytut w Torlak otrzymał od Rosjan szczepionkę, która jest na terenie Serbii pakowana i dystrybuowana na potrzeby Serbii oraz państw regionu.
Według wcześniejszych zapowiedzi prezydenta Vucicia w Serbii miała powstać całkowicie autonomiczna fabryka chińskiej szczepionki Sinopharm, która przy finansowym wsparciu ze strony Zjednoczonych Emiratów Arabskich miała produkować szczepionkę dla Serbii oraz państw regionu. Jednakże to porozumienie nadal nie zostało potwierdzone przez żadną ze stron.
Wysoka „wyszczepialność” w Serbii
Głównym celem Serbii, niezależnie czy w grę będzie wchodzić produkcja chińskiej czy rosyjskiej szczepionki, jest posiadanie własnej fabryki szczepionek, co pozwoli krajowi stać się pewnego rodzaju hubem dystrybucji szczepionek w regionie Bałkanów Zachodnich. W ten sposób budowana jest wiarygodność Belgradu wśród pozostałych państw regionu, które otrzymują rosyjskie, chińskie czy zachodnie szczepionki za jego pośrednictwem. Np. Republika Serbska otrzymała od Serbii 20 tys. szczepionek AstraZeneca.
Belgrad przekazał preparaty również do Macedonii Północnej, Czarnogóry a nawet Chorwacji (państwa UE). Ta swoista „dyplomacja szczepionkowa” jest krytykowana przez środowisko lekarskie w Serbii, które uważa że szczepionki powinny najpierw trafić do własnych obywateli. Jednakże wyszczepialność w Serbii jest jedną z największych w Europie. Ta sytuacja związana jest przede wszystkim z możliwością wykorzystywania nie tylko szczepionej zatwierdzonych przez Europejską Agencję Leków ale również tych oferowanych przez Chiny i Rosję.
Wsparcie z Pekinu i Moskwy
Okres pandemii sprawił, że Serbia państwo kandydujące do Unii Europejskiej przyjęło strategię w przeciwdziałaniu wirusowi Covid-19 w oparciu o współpracę z Chinami i Rosją. Wynikało to z rozczarowania działaniami Unii Europejskiej, która w pierwszej fazie pandemii nie była wstanie zaoferować Serbii odpowiedniej pomocy.
Dla Chin i Rosji pomoc Serbii była istotnym ze względów propagandowych celem wykazania ograniczeń Unii Europejskiej jako głównego rywala w regionie Bałkanów Zachodnich. Z perspektywy Serbii krótkookresowe zyski związane z pomocą chińską i rosyjska przy zwalczaniu pandemii Covid-19 prowadzą do długofalowego uzależnienia Belgradu od kapitału z tych państw.
