Trójmorze zyska kolejny akwen? Grecja na drodze do Inicjatywy

Po przystąpieniu Grecji do Inicjatywy Trójmorza (3SI) format zyskałby dostęp do jeszcze jednego akwenu – twierdzą greccy politycy, którzy jak nigdy wcześniej zainteresowani są dołączeniem ich kraju do Inicjatywy Trójmorza (3SI). Decyzja ws. nowego członka może zapaść jeszcze na szczycie w Bukareszcie we wrześniu 2023 roku.

„Przyłączenie się Grecji do Trójmorza będzie bez wątpienia korzystne dla nas, ale też dla całej inicjatywy” – powiedział w rozmowie z PAP prof. Grigoris Zarotiadis z Uniwersytetu Arystotelesa w Salonikach.

Po wielu latach kryzysu

Grecja już wcześniej była zapraszana do Inicjatywy. Kraj ten nie zdecydował się jednak na przyłączenie, gdyż w 2015 roku Grecja zmagała się z ogromnym kryzysem gospodarczym, który potęgowany był kryzysem migracyjnym przetaczającym się przez Europę. Dlatego ówczesny lewicowy rząd Aleksisa Ciprasa nie zdecydował się na członkostwo.

W 2021 r. prezydent Grecji Katerina Sakellaropoulou po raz pierwszy uczestniczyła w szczycie Trójmorza, który odbywał się wówczas w Sofii. Choć Grecja uczestniczyła w nim jako gość, to prezydent wyraźnie podkreślała korzyści, jakie 3SI niesie dla jej kraju – przypomina PAP.

Wówczas prezydent podkreślała, że Inicjatywa – po wejściu Grecji – zyska czwarty akwen, morze.

„Silniejsze relacje Grecji z tym formatem współpracy dodaje czwarte morze – Morze Śródziemne, z korzyścią dla wszystkich stron” – stwierdziła Sakellaropoulou.

Rząd obecnego premiera Kyriakosa Micotakisa stanowczo zaznaczył, że jest zainteresowany wspólnymi projektami z krajami regionu. Głównie skupiającymi się w dziedzinie energetyki i infrastruktury, przede wszystkim połączeniami kolejowymi i drogowymi.

„Nie ma żadnych powodów, aby Grecja nie przystąpiła do Trójmorza tak szybko, jak to możliwe” – twierdzi prof. Zarotiadis.

Zdaniem rozmówcy PAP wejście Grecji do Inicjatywy jest niezwykle ważne z geograficznego punktu widzenia.

„To istotna brama do wschodniej części Morza Śródziemnego, co jest ważne z perspektywy transportu towarów czy nośników energii, również dostępu do niewykorzystanych jeszcze pokładów, które znajdują się w tej części świata” – podkreślił.

Rosnąca rola Trójmorza

Po inwazji Rosji na Ukrainę, rola Trójmorza wzrosła do historycznego formatu. Wzrosła rola Europy Środkowo-Wschodniej nie tylko pod względem niezwykle ważnych połączeń transportowych i kluczowej obecnie współpracy gospodarczej, ale także – i przede wszystkim – ze względów geopolitycznych. Kraje te bowiem oprócz bycia wschodnią flanką NATO, zyskały decydujący głos w debacie nad utrzymaniem bezpieczeństwa w Europie.

„Port Aleksandropolis w północnej Grecji okazał się mieć kluczowe znaczenie dla NATO” – pisze dr Panagiota Manoli w tekście na temat greckiej perspektywy na Trójmorze. Dodaje również, że w kontekście Trójmorza smart connectivity jest nie tylko ważna dla rozwijania nowych modeli biznesowych, ale też z punktu widzenia cyberbezpieczeństwa.

Polska jest jednym z czołowych krajów, które zabiegają o wstąpienie Grecji do Trójmorza.

„Mamy nadzieję, że Grecja przyłączy się do Inicjatywy Trójmorza i będzie uczestniczyć w budowie arterii drogowych i sieci kolejowych, które połączą północną i południową Europę” – powiedział w rozmowie z PAP w maju ambasador RP w Atenach Artur Lompart.

Kolejny szczyt 3SI odbędzie się w Bukareszcie we wrześniu 2023 r. Rumunia będzie pierwszym członkiem Trójmorza, które po raz drugi zorganizuje tego typu spotkanie; wcześniej odbyło się ono w Bukareszcie w 2018 r.

pap/twitter

fot. twitter/@EEmerson14