Wielka wizyta prezydenta Polski w Kijowie

Autor: Oleksandr Szewczenko
Podziel się tym wpisem:

Nie sposób przecenić znaczenie wizyty prezydenta RP Andrzeja Dudy w Kijowie 22 maja 2022 roku. Bez wątpienia można ją określić mianem historycznej, a nawet niezwykle ważnej dla historii stosunków obu państw i narodów. Powodów jest kilka. 

Po pierwsze, Andrzej Duda jest pierwszym zagranicznym liderem, który od momentu rozpoczęcia wojny rosyjsko-ukraińskiej (czyli od 24 lutego 2022 roku) osobiście wystąpił z trybuny Rady Najwyższej Ukrainy. Taki gest w czasie wojny na pewno z czasem zostanie zmitologizowany i pozostanie w historii na długie dziesięciolecia jako przykład braterstwa i wzajemnej pomocy w stosunkach dwóch narodów. 

Ale ta wizyta miała ważne skutki nie tylko o charakterze symbolicznym. 

Z trybuny Rady Najwyższej Ukrainy Andrzej Duda wezwał do podpisania nowego porozumienia dobrosąsiedzkiego, które „uwzględni to, co zbudowaliśmy w naszych relacjach przynajmniej w ostatnich miesiącach” [1]. Poprzednie porozumienie dobrosąsiedzkie było podpisane jeszcze w maju 1992 roku [2], dlatego naturalnie jest ono już przestarzałe i nie obejmuje współczesnych realiów geopolitycznych (takich jak dążenie Ukrainy do integracji z UE i NATO, możliwość dołączenia się Ukrainy do Trójmorza, powstanie regionalnych formatów dyplomatycznych, takich jak Trójkąt Lubelski czy Stowarzyszone Trio, wielka liczba ukraińskich migrantów w Polsce itd.). Dlatego podpisanie nowego porozumienia jest istotne i pomysł ten został wsparty przez władze ukraińskie. 

„Nie chcę, aby nasze narody i my ryzykowali naszymi stosunkami. Stosunki z Polską są dziś jednym z najwyższych priorytetów Ukrainy. Jestem pewien, że są najważniejsze w historii naszych narodów. I naprawdę chcę, abyśmy mieli umowy − nie dla samych umów, ale konkretne, merytoryczne, które mogą tylko poprawić nasze życie, wzmocnić relacje naszych społeczeństw” [3] − powiedział Wołodymyr Zełeński, komentując pomysł podpisania nowego porozumienia. Andrzej Duda zaproponował podpisanie nowego porozumienia w 2023 roku – w 160 rocznicę wybuchu powstania styczniowego. 

Wołodymyr Zełenski ogłosił podpisanie dekretu o ustanowieniu honorowej nagrody „Miasto-Ratownik”, a jako pierwsze miasto nagrodę tę otrzymał polski Rzeszów. Zełeński powiedział o tym w przemówieniu w ramach wspólnego udziału z Prezydentem RP Andrzejem Dudą w posiedzeniu plenarnym Rady Najwyższej Ukrainy.

„Przed tym przemówieniem podpisałem dekret stwierdzający szczególną rolę polskiego miasta Rzeszowa. Wprowadziłem specjalny honorowy tytuł Miasta-Ratownika dla miast partnerskich naszego państwa, które dziś robią niemożliwe, by pomóc nam, pomóc naszemu ludowi, pomóc naszej armii. W imieniu całego narodu ukraińskiego pragnę wyrazić wdzięczność miastu Rzeszów, pierwszemu Miastu-Ratownikowi” [4].

Jednocześnie Zełeński ogłosił w tym przemówieniu rozszerzenie praw obywateli RP na terytorium Ukrainy

Zełenski podziękował polskiemu Sejmowi za uchwalenie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy, zauważając, że jest to bezprecedensowa decyzja, która daje Ukraińcom w Polsce prawie takie same prawa i możliwości jak Polakom.

„To wielki krok i gest wielkiej duszy, do którego zdolny jest tylko wielki przyjaciel Ukrainy.

I ten krok nie pozostanie jednostronny. W najbliższym czasie przedstawię Radzie Najwyższej Ukrainy podobny – lustrzany – projekt. Nie daj Boże, aby obywatele polscy kiedykolwiek potrzebowali tych wszystkich przywilejów w takich warunkach, w warunkach wojny. Ale te prawa mają wielkie znaczenie symboliczne i pokazują pokrewieństwo i równość Ukraińców i Polaków. I jestem przekonany, że ukraiński parlament poprze tę ustawę − szybko i zdecydowaną większością” [5] − powiedział Zełenski.

Równocześnie Zełenski zapowiedział porozumienie z Polską w sprawie dwustronnej umowy, która ma ułatwić przekraczanie granicy między krajami

„Jesteśmy krewnymi. I nie ma między nami granic ani barier. Naród ukraiński i polski od dawna nie są mentalnie rozdzieleni. Uzgodniliśmy więc, że w niedalekiej przyszłości wdrożymy to w umowie dwustronnej. Najpierw na wspólnej granicy celnej, a następnie jednolitej granicy symbolicznej, gdy Ukraina zostanie członkiem Unii Europejskiej” [6]− podkreślił ukraiński prezydent. 

Oprócz tego Zełeński podziękował Andrzejowi Dudzie za wspólną z prezydentką Słowacji Zuzaną Čaputovąinicjatywę przekonania europejskich liderów, którzy wciąż wahają się co do statusu Ukrainy jako kandydata do członkostwa w UE. 

Andrzej Duda z kolei stwierdził, że Unia Europejska powinna otworzyć swoje drzwi dla Ukrainy.

„Wielki apel do całej Unii Europejskiej, do unijnych przywódców: dziś Ukraina potrzebuje naszego sygnału, otwarcia europejskich drzwi dla państwa, dla ukraińskiego społeczeństwa, które chce być częścią wspólnot europejskich” [7] – powiedział Duda.

Dodał, że decyzja o nadaniu Ukrainie statusu kandydata do członkostwa w UE na czerwcowym szczycie ma ogromne znaczenie.

Duda powiedział także o konieczności zaostrzenia sankcji wobec Rosji.

„Jak świat może pomóc pokojowo zakończyć wojnę? Tylko sankcje, tylko stanowczy nacisk, tylko izolowanie Rosji, wypieranie jej ze społeczności międzynarodowej, ekonomicznej. To jest kwestia szóstego pakietu sankcji w Unii Europejskiej, który musi być realizowany To bardzo ważne. Tu zwracam się do tych, którzy do dziś mają wątpliwości: zapomnijcie o biznesie jak zwykle. Poza sankcjami gospodarczymi istnieją stałe politycznie prestiżowesankcje: wykluczenie Rosji z różnych organizacji międzynarodowych, wykluczenie z międzynarodowych związków sportowych, wykluczenie z prestiżowych światowych wydarzeń. To muszą być skoordynowane działania” [8] – dodał Duda.

Poza tym polski prezydent podkreślił, że powojenna odbudowa Ukrainy musi być finansowana przez zamrożone rosyjskie środki, ale potrzebne są też specjalne programy z Europy.  

„Należy stworzyć programy, które sygnalizują, że świat jest zaniepokojony losem i rozwojem Ukrainy. Jasne jest, że Ukraina musi zostać odbudowana z reparacji od agresora, z Rosji. Rosyjskie zamrożone środki muszą być wykorzystane w różnych międzynarodowych instytucjach finansowych” – powiedział Duda. 

Jednocześnie podkreślił, że do zarządzania pomocą dla Ukrainy potrzebne są różne programy międzynarodowe.

„O tym będę mówił pojutrze w Davos, gdzie na tegorocznej konferencji dominować będzie kwestia Ukrainy” – powiedział polski prezydent.

Natomiast Wołodymyr Zełeński zapowiedział, że jedną z pierwszych wizyt zagranicznych po zakończeniu wojny złoży w Polsce. 

Wizyta Andrzeja Dudy w Kijowie 22 maja 2022 roku otworzyła nową stronę w stosunkach polsko-ukraińskich – zarówno z punktu widzenia symbolicznego, jak i praktycznego. 

Zapowiedź nowego porozumienia dobrosąsiedzkiego, porozumienie w sprawie wspólnej granicy celnej, rozszerzenie praw obywateli RP na Ukrainie, lobbowanie przez Polskę w sprawie nadania Ukrainie statusu kandydata do członkostwa w UE – to wszystko są bezprecedensowe kroki, których dotychczas nie było nie tylko w stosunkach Ukrainy z Polską, ale również w stosunkach Ukrainy z innymi sąsiadami. Tworzy to bardzo dobry fundament dalszej integracji regionalnej i utworzenia mocnej wschodniej flanki Europy, która ma potencjał nie tylko skutecznie przeciwdziałać rosyjskiemu zagrożeniu, ale również stać się w przyszłości liderem całego kontynentu europejskiego.  

______________________________________________________________

[1] Andrzej Duda przed Radą Najwyższą Ukrainy – https://www.prezydent.pl/aktualnosci/wizyty-zagraniczne/andrzej-duda-z-wizyta-na-ukrainie,54043 

[2] Договір між Україною та Республікою Польщею про добросусідство, дружні відносини та співробітництво – https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/616_172#Text 

[3] Володимир Зеленський підтримує ініціативу Анджея Дуди щодо нової угоди про добросусідство між Україною та Польщею, яка сприяла б зміцненню відносин двох країн – https://www.president.gov.ua/news/volodimir-zelenskij-pidtrimuye-iniciativu-andzheya-dudi-shod-75273 

[4] Володимир Зеленський присвоїв польському Жешуву почесну відзнаку „Місто-Рятівник” і запропонував Раді розширити права громадян Польщі в Україні – https://www.president.gov.ua/news/volodimir-zelenskij-prisvoyiv-polskomu-zheshuvu-pochesnu-vid-75265 

[5] Ibidem

[6] Ibidem

[7] ЄС у червні повинен відкрити двері перед Україною – Дуда – https://www.pravda.com.ua/news/2022/05/22/7347869/ 

[8] Ibidem

Zdjęcie ilustracyjne: Jakub Szymczuk/Kancelaria Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej

Skip to content