
Wspólna deklaracja Szóstego Szczytu Inicjatywy Trójmorza
Przedstawiciele trójmorskiej dwunastki podpisali podczas VI Szczytu Trójmorza w Sofii wspólną deklarację. Prezentujemy jej pełną treść.
1. My, Prezydenci i przedstawiciele 12 państw uczestniczących – Austrii, Bułgarii, Chorwacji, Czech, Estonii, Węgier, Łotwy, Litwy, Rzeczpospolitej Polskiej, Rumunii, Słowacji, Słowenii – Inicjatywy Trójmorza, zebraliśmy się w Sofii w dniach 8 i 9 lipca 2021r. z okazji Szczytu i Forum Biznesowego Trójmorza w Sofii z zamiarem podsumowania postępów i ustalenia celów dla Inicjatywy.
2. Potwierdzamy nasze nieustające silne zaangażowanie w Inicjatywę Trójmorza i jesteśmy niezmiernie zadowoleni z dotychczasowych osiągnięć począwszy od szczytów w Dubrowniku (2016), Warszawie (2017), Bukareszcie (2018), Lublanie (2019) i Tallinie (2020), które stworzyły solidną podstawę do bliskiej współpracy regionalnej i wzmocnienia Inicjatywy.
3. Z zadowoleniem przyjmujemy silne i stałe wsparcie naszych partnerów – Stanów Zjednoczonych Ameryki, Republiki Federalnej Niemiec oraz Komisji Europejskiej. Będziemy prowadzić wspólne działania w pełnej synergii z agendą strategiczną UE, NextGenerationЕU i partnerstwem transatlantyckim.
4. Z przyjemnością witamy przedstawicieli Stanów Zjednoczonych Ameryki, Republiki Federalnej Niemiec i Komisji Europejskiej, jak również naszego gościa – Prezydenta Grecji, na Szczycie i Forum Biznesowym Trójmorza w Sofii.
5. Przypominamy uzgodnione podstawowe zasady funkcjonowania Inicjatywy Trójmorza – członkostwo w UE, długofalowość wspólnych planów, otwartość na środowisko biznesowe, a także lepsze definiowanie i promowanie motorów modernizacji w regionie.
6. Będziemy kontynuować nasze wspólne wysiłki potwierdzające Inicjatywę Trójmorza jako platformę współpracy mającą na celu zwiększenie łączności, zwłaszcza wzdłuż osi Północ-Południe w regionie Europy Środkowo-Wschodniej w dziedzinie transportu, energii i cyfryzacji, wzmacniając spójność i konwergencję w ramach Unii Europejskiej.
7. W obecnym kontekście europejskim dotkniętym pandemią, głęboko wierzymy, że spójne działania Inicjatywy Trójmorza zapewnią szerszą współpracę mającą na celu doładowanie naszych gospodarek i rozwój infrastruktury transgranicznej.
8. Inicjatywa jest w pełni zgodna z celami porozumienia paryskiego, Europejskiego Zielonego Ładu i instrumentu Sieci Transeuropejskich. Ma również na celu promowanie dobrych rządów, zielonej gospodarki oraz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju, przyczyniając się w ten sposób do tworzenia jednolitego rynku europejskiego.
9. Podkreślamy, że wzmocnienie bezpieczeństwa energetycznego oraz dywersyfikacja szlaków i źródeł dostaw w całym regionie, wraz ze sprawiedliwym przejściem na energetykę neutralną dla klimatu, to nasze nadrzędne priorytety. W tym kontekście wspieramy rozwój wodoru, w szczególności ze źródeł odnawialnych w regionie Trójmorza.
10. Jesteśmy przekonani, że wspólna praca na rzecz łączności w nauce, edukacji, technologii i innowacjach zapewni bardziej zrównoważony rozwój w przyszłości dla regionu Inicjatywy Trójmorza. W związku z tym uznajemy potrzebę dalszego uwzględniania zrównoważonego rozwoju na wszystkich poziomach poprzez dobrze opracowane, skoordynowane sieci, ze wspólnymi zasadami i priorytetami mającymi na celu ogólny wzrost zdolności w zakresie badań i innowacji każdego uczestniczącego kraju oraz regionu Inicjatywy Trójmorza jako wspólnoty.
11. Zobowiązujemy się do wzmocnienia regionalnej infrastruktury transportowej poprzez rozwój odpowiednich projektów transgranicznych i ponadregionalnych, działając zgodnie z zasadami gospodarki wolnorynkowej, wartościami demokratycznymi i przejrzystością, a także zrównoważeniem finansowym, środowiskowym i społecznym, zgodne z prawem międzynarodowym, normami i regulacjami.
12. Będziemy kontynuować realizację wizji Smart Connectivity (Łączność Inteligentna), wprowadzając innowacyjne i bezpieczne platformy cyfrowe wspierające sieci regionalne.
13. Zdajemy sobie sprawę, że zlikwidowanie zaledwie 50 procent luki infrastrukturalnej na osi Północ-Południe Unii Europejskiej w zakresie regionalnej łączności infrastrukturalnej do 2030 r. kosztowałoby od 3 do 8 procent PKB rocznie. Lista strategicznych priorytetowych projektów Trójmorza dotyczących połączeń międzysystemowych podkreśla potrzeby i potencjał w zakresie inwestycji infrastrukturalnych w regionie Trójmorza.
14. Dostrzegamy znaczny potencjał Funduszu Inwestycyjnego Inicjatywy Trójmorza jako ważnego mechanizmu współfinansowania dla zlikwidowania luki infrastrukturalnej w regionie, dlatego będziemy nadal zachęcać do wzmacniania Funduszu poprzez większe inwestycje i stymulowanie partnerstw publiczno-prywatnych. Potwierdzamy pierwsze trzy wybrane projekty Funduszu Trójmorza i czekamy na kolejne decyzje inwestycyjne.
15. Mamy świadomość, że projekty infrastrukturalne są kamieniem węgielnym Inicjatywy Trójmorza i uznajemy ich duże znaczenie dla realizacji naszych wspólnych celów. Dlatego współpraca musi być zorientowana projektowo i koncentrować się na rozwoju powiązań infrastrukturalnych między naszymi krajami, odzwierciedlając efektywność ekonomiczną i równowagę w całym regionie.
16. Z przyjemnością zauważamy, że dziewięć uczestniczących państw zobowiązało się uczestniczyć w Funduszu Inwestycyjnym Inicjatywy Trójmorza.
17. Z przyjemnością przyjmujemy decyzję administracji USA o kontynuowaniu silnego poparcia dla Inicjatywy Trójmorza, oferując jednocześnie ambitną perspektywę zarówno dla połączeń infrastrukturalnych w Europie Środkowo-Wschodniej, jak i partnerstwa transatlantyckiego oraz z zadowoleniem przyjmujemy decyzję Amerykańskiej Międzynarodowej Korporacji Finansowania Rozwoju w celu wypracowania idealnej struktury inwestycyjnej dla zaangażowania w Fundusz.
18. Z zadowoleniem przyjmujemy zainteresowanie i zaangażowanie europejskich i międzynarodowych instytucji finansowych w Inicjatywę Trójmorza i zachęcamy je do przyłączenia się jako inwestorzy dla Funduszu.
19. Pozostajemy otwarci na współpracę z innymi podmiotami regionalnymi i globalnymi, z którymi podzielamy te same wartości demokratyczne, cele orientacji europejskiej i transatlantyckiej oraz wspólne interesy. Jednocześnie podtrzymujemy gotowość do zaangażowania, na zasadzie konsensusu, krajów spoza Inicjatywy Trójmorza w realizację regionalnych projektów priorytetowych, opracowywanych w ramach Inicjatywy Trójmorza.
20. Z zadowoleniem przyjmujemy regularną aktualizację interaktywnego raportu z postępów w realizacji projektów Trójmorza, uruchomionego po czwartym szczycie inicjatywy Trójmorza w Słowenii. Raport stanowi przejrzystą platformę do okresowej ewaluacji realizacji projektów Trójmorza i zwraca uwagę na konsekwentny wzrost liczby Projektów Priorytetowych Trójmorza do 90 w 2021 r., a także postęp w rozwoju istniejących projektów.
21. Szczególną uwagę poświęcamy organizacji w Sofii Trzeciej Edycji Forum Biznesu Trójmorza, które stało się ważną platformą interakcji i łączności pomiędzy agencjami państwowymi, bankami rozwoju i stowarzyszeniami biznesowymi, promując nowe możliwości inwestycyjne.
22. Uznajemy potrzebę i zachęcamy do wzmocnionej współpracy międzyrządowej w regionie Trójmorza w celu operacyjnej realizacji priorytetowych projektów połączeń międzysystemowych i dlatego z zadowoleniem przyjmujemy spotkania ministerialne Trójmorza organizowane przez Polskę (2019), Estonię (2020) i Bułgarię (2021).
23. Zgadzamy się, że nasze wysiłki będą nadal wspierać tworzenie sieci i połączeń między instytucjami parlamentarnymi, władzami lokalnymi, izbami handlowymi i innymi stowarzyszeniami biznesowymi, małymi i średnimi przedsiębiorstwami, parkami technologicznymi, przedsiębiorstwami typu start-up i fintech, cyfrowymi centrami danych i zielonymi strefami przemysłowymi, które wnoszą wartość dodaną do celów Inicjatywy Trójmorza.
24. Uznajemy potrzebę dalszego wzmacniania, stymulowania i inspirowania debaty strategicznej na temat zaangażowania Inicjatywy Trójmorza w skoordynowaną realizację polityki UE i polityki transatlantyckiej dotyczącej ułatwienia realizacji uzgodnionych projektów dotyczących łączności Trójmorza. Zgadzamy się przeprowadzić dyskusję w formacie Szerpów, we współpracy z odpowiednim krajem przyjmującym Inicjatywę, z zadowoleniem przyjmując również zaangażowanie Koordynatorów Krajowych. Oczekujemy, iż wyniki tej debaty zostaną przedstawione na następnym szczycie Trójmorza.
25. Z zadowoleniem przyjmujemy rozwój formatu duetu wspierającego Trójmorze w oparciu o programy dwóch kolejnych krajów goszczących. W miarę zaawansowania naszej współpracy będziemy stymulować dialog na temat dalszego profilowania tego formatu, co wesprze państwo-gospodarza w jego pracy. Zgadzamy się, że punktem wyjścia modelu wdrożenia jest – Vademecum, zawierające istotne informacje dotyczące dotychczasowych postępów w pracach Inicjatywy, pozostałych zagadnień do wdrożenia oraz zebranych konkretnych doświadczeń; plan działania i kalendarz wydarzeń.
26. Z przyjemnością przyjmujemy gotowość Łotwy do zorganizowania kolejnego szczytu Trójmorza i Forum Biznesu w 2022 r.
Deklarację przetłumaczył Łukasz Syguła.