Największy łotewski kompozytor skończył 75 lat. Pēteris Vasks urodził się 16 kwietnia 1946 r. w Aizpute. Jest tym dla Łotyszy, kim Arvo Pärt dla Estończyków czy dla Polaków Wojciech Kilar lub Henryk Mikołaj Górecki.
Nie są to porównania bez znaczenia, bowiem zarówno Estończyk, jak i polscy kompozytorzy, odegrali ogromy wpływ na jego twórczość.
Wpłynęła na niego polska muzyka
Artysta przyszedł na świat w rodzinie pastora baptystów Początkowo uczył się gry na skrzypcach, a potem na kontrabasie. Następnie studiował w Litewskim Konserwatorium w Wilnie oraz w Państwowym Konserwatorium w Rydze.
Vasksa zawsze fascynowała awangarda. Słuchał Lutosławskiego czy Pendereckiego. Bywał na festiwalu Warszawska Jesień, inspirowała go poezja Czesława Miłosza. W swojej twórczości zawiera zarówno motywy z łotewskich melodii ludowych, jak i treści nadające jego muzyce surowego, konserwatywnego tonu, kolorytu i sporej aury emocjonalnej.
Jeden z najwybitniejszych w Europie
Jak mówi, muzyka była zawsze formą wyrażania wolności artystycznej, szczególnie w czasach komunizmu i podległości tyranii sowieckiej. Vasks, mimo, że cechuje go minimalizm, sięgał w swojej twórczości do romantyzmu, ale także chorału gregoriańskiego czy muzyki renesansu, nie unikając przy tym kontekstu religijnego. Kompozytor obecnie należy do najwybitniejszych twórców europejskich.
Współpracował m.in z Kronos Quartet, The Hillard Ensemble oraz czołowymi filharmoniami w kraju i zagranicą. Jest autorem utworów orkiestrowych, kameralnych, fortepianowych, wokalnych i organowych, wykonywanych także przez polskie zespoły np. Narodową Orkiestrę Symfoniczną Polskiego Radia.
Fot. Hokit, CC BY-SA 3.0 http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/, via Wikimedia Commons
