Kartka z kalendarza. 12 października – Utworzenie Generalnego Gubernatorstwa

Autor: Dr Tomasz Sińczak
Podziel się tym wpisem:

12 X 1939 roku Hitler utworzył dekretem Generalne Gubernatorstwo. Były to ziemie II Rzeczpospolitej okupowane przez Niemcy, ale nie włączone administracyjnie w obszar III Rzeszy. Dekret obowiązywał od 26 października. Generalne Gubernatorstwo posiadało własny rząd i administrację, ale nie było uznawane na arenie międzynarodowej. Generalnym Gubernatorem był Hans Frank. Wiele zbrodni popełnionych na narodzie polskim zostało zrealizowanych bezpośrednio z jego inspiracji. GG w założeniu miało być wielki rezerwuarem taniej siły roboczej przeznaczonej w dużej mierze do eksterminacji, gdy stanie się ona niezdatna do dalszej eksploatacji.

Dane podstawowe

Generalne Gubernatorstwo zajmowało powierzchnię blisko stu tysięcy kilometrów kwadratowych. Zostało powiększone po inwazji na związek Sowiecki o tzw. Dystrykt Galicja i tym samym zwiększyło swoją powierzchnię o prawie pięćdziesiąt tysięcy kilometrów kwadratowych powierzchni. Generalne Gubernatorstwo było zarządzane przez urząd Generalnego Gubernatora, który od grudnia 1940 roku zarządzał wraz ze swoim „rządem”. Zastępcą Franka i zarazem sekretarzem stanu rządu GG był Josef Bühler. Celem działań „rządu” było skuteczne zwiększanie eksploatacji obszarów dawnego państwa polskiego dla celów III Rzeszy i zmuszanie Polaków do pracy poprzez zastraszanie o politykę terroru w tym masowe egzekucje i wywózki do Niemiec.

Życie kulturalne i edukacja

W GG funkcjonowała prasa w całości podporządkowana celom niemieckiej propagandy. Chodziło więc o wytworzenie wrażenia, że III Rzesza jest całkowicie niezwyciężona i nowy socjalny ład w Europie może powstać tylko pod okiem Niemiec. Poza dziennikami i tygodnikami będącymi faktycznie tubami propagandowymi niemieckiej propagandy funkcjonowały jeszcze miesięczniki niejako imitujące obieg kultury a faktycznie promujące, hołdującym najniższym instynktom, kryminały i erotyki. W kinach grano niemieckie kryminały i filmy erotyczne. Zlikwidowano szkoły średnie i uczelnie wyższe. Starano się by stopniowo zanikała umiejętność czytania. Polska siła robocza powinna znać tylko podstawowe umiejętności związane z rachowaniem i pisaniem, ponieważ mogły one być niezbędne w pracy.

Finał

Generalne Gubernatorstwo przestało istnieć wraz ze zbliżaniem się do jego terytoriów frontu. Już w 1944 roku została ewakuowana znaczna część administracji niemieckiej z Lublina. Niemcy opuścili zrujnowaną Warszawę 17 I 1945 roku, a stolicę Generalnego Gubernatorstwa – Kraków 19 I 1945. Generalne Gubernatorstwo przestało istnieć. Po wyjeździe do Niemiec Hans Frank został aresztowany przez Amerykanów i stanął przed  sądem w Norymberdze.

Skip to content