Kartka z kalendarza. 13 IX 509 roku przed Chrystusem – Konsekracja świątynia Jowisza Kapitolińskiego

Czasem dość trudno jest wskazać przełomowe momenty dla rozwoju poszczególnych cywilizacji lub państw. Bez wątpienia takim momentem jest konsekracja wielkiej świątyni Jowisza w Rzymie. Do historii przeszła jako bez mała najważniejsza ze świątyń Rzymu. Jej budowę miało, wedle podań, prowadzić aż trzech królów, a do jej konsekracji miało dojść zaraz po ustanowieniu republiki przez co świątynia uzyskała nadzwyczajny status związany ze zmianą ustroju uznawaną przez wielu republikańskich historyków za wstęp do budowy wielkości Rzymu. 

Burzliwe dzieje 

Świątynia przetrwała przez czasy Republiki otoczona powszechnym zainteresowaniem odwiedzających Rzym pielgrzymów z różnych zakątków młodego imperium. Otoczona potężną kolumnadą liczącą po sześć kolumn usytuowanych na potężnym podeście była też mauzoleum pamiątek po wielkich bohaterach Republiki. Wielu przyszłych rzymskich polityków właśnie tam uczyło się o przeszłości państwa. Obiekt uległ destrukcji w pierwszym wieku przed Chrystusem w wyniku wielkiego pożaru. Miało to miejsce w 83 roku przed Chr. Po trudnej odbudowie świątynie odbudowano i ponownie oddano do użytku w 69 roku przed Chr. Ponownie obiekt uległ całkowitej destrukcji w roku 69 – już w czasach cesarskich. Odbudował go Wespazjan, ale i ten obiekt nie miał szczęścia. Finalnie dopiero Domicjan oddał obiekt w wersji dużo bardziej odpornej na działanie ognia – wykonanej z olbrzymich ilości wspaniałych marmurów.   

Epilog 

Sprawowanie kultu w odbudowanej świątyni skończyło się prawdopodobnie w czwartym stuleciu po Chrystusie i związane było z cesarskim ustawodawstwem zmierzającym do wyrugowania dawnych wierzeń z przestrzeni publicznej. Faktycznie należy także przyznać, że kult dawnych bóstw stopniowo zamierał także w sposób naturalny. To że był to proces długotrwały potwierdzają powtarzające się bezustannie cesarskie edykty zakazujące dawnych kultów. Obiekt w sensie fizycznym przetrwał z większymi lub mniejszymi zniszczeniami do wieku XII, gdy jego resztki zostały użyte do budowy innych obiektów.