Autor: dr Tomasz Sińczak

Kartka z kalendarza. 13 XI 1899 – pierwsze publiczne wykonanie litewskiego hymnu

Podziel się tym wpisem:

Pierwsze publiczne wykonanie litewskiego hymnu

W okresie ostatnich lat funkcjonowania Imperium Rosyjskiego w wielu jego europejskich rejonach kolejne ludy zaczynały coraz to intensywniej odczuwać poczucie swojej narodowej odrębności. W rezultacie poszukiwania własnych korzeni rozwijała się też kultura i sztuka lokalnych społeczności. Szczególnie intensywne było to w przypadku narodów dawnej Rzeczpospolitej, które z powodzeniem wracały do swojej dumnej przeszłości. Jednym z aspektów który pozwalał na identyfikację była własna twórczość muzyczna, której szczególnym elementem były pieśni które w przyszłości miały uzyskać status hymnów. Tak było z litewską pieśnią Tautiška giesmė. W związku z rocznicą pierwszego wykonania utworu, i ostatnią, okolicznościową, wizytą głowy litewskiego państwa w naszym kraju, przypominamy kilka faktów o litewskim hymnie narodowym.

1.Litwo, ojczyzno nasza,

ty jesteś ziemią bohaterów.

Z przeszłości twoi synowie

niech czerpią siły

Pieśń napisał w 1898 roku litewski poeta i malarz Vincas Kudrika (1858 – 1899), który opublikował ją na łamach… własnego czasopisma Varpas. Sam autor był znanym tłumaczem licznych zachodnich utworów poetyckich na litewski. Kształcił się w Warszawie a na Litwie prowadził własną praktykę lekarską. Do śmierci redagował Varpas za co był prześladowany przez carskie służby.

2. Niech twoje dzieci idą

tylko drogami prawości.

Niech pracują dla twojego pożytku

i dla dobra ludzi.

Pierwsze wykonanie miało miejsce 13 listopada 1899 roku w Petersburgu. Chór wykonał utwór pod batutą Czesława Sosnowskiego. W Wilnie pieśń po raz pierwszy zagrano dopiero w 1905 roku. Odbyło się to w przeddzień wielkich wydarzeń związanych z reprezentacją tzw. Wielkiego Sejmu w Wilnie, co było skutkiem wielkiej patriotycznej akcji Litwinów przeciwko rosyjskiemu zaborcy. Po raz pierwszy Litwini wysunęli wobec Petersburga żądania związane z autonomią w ramach Imperium Rosyjskiego.

3. Niech słońce litewskie

rozproszy mroki,

a światło i prawda

Niech kroki nasze wiodą.

Utwór stał się hymnem po 1919 roku, już po zniesieniu monarchii na Litwie i w związku z pracami organizacyjnymi jakie u podstaw litewskiej państwowości podejmował Sejm niepodległej Litwy. Utwór cieszył się wielkim zainteresowaniem i był wielokrotnie wykonywany przy różnych uroczystościach państwowych do czasu sowieckiej aneksji Litwy w 1940 roku. W okresie niemieckiej okupacji Litwy podczas walk na froncie wschodnim pieśń była symbolem walki o zachowanie swojej tożsamości wobec germanizacyjnych posunięć niemieckiej administracji. W powojennym okresie sowieckiej okupacji utwór ten był zakazany. Odzyskał należne mu miejsce dopiero po 1988 roku.

4. Niech miłość Litwy

płonie w naszych sercach.

W imię Litwy

niech kwitnie jedność.

Skip to content