Przez okres I Wojny Światowej Toruń znajdował się daleko od frontów Wielkiej Wojny. Wieści o złej sytuacji Cesarstwa Niemieckiego docierały jednak i tam. Gdy w jesienią 1918 roku okazało się, że ostatnie wysiłki Berlina zmierzające do przejęcia inicjatywy na froncie zachodnim skończyły się fiaskiem wśród polskich mieszkańców Torunia rosły nastroje patriotyczne. W 1919 roku konferencja pokojowa stała się początkiem wielkiej patriotycznej euforii w mieście. Wielu polskich mieszkańców z niecierpliwością oczekiwało na powrót miasta do Polski. Nadzieje polskich Torunian miały się ziścić 18 I 1920 roku.
Do Polski?
25 listopada 1919 roku podpisano – polsko – niemieckie porozumienie rządowe dotyczące przejmowania Pomorza przez władze polskie, co miało nastąpić oficjalnie po ratyfikowaniu przez niemieckie Zgromadzenie Narodowe Traktatu Wersalskiego, co nastąpiło 10 stycznia 1920 roku. Na 18 stycznia 1920 roku, czyli drugi dzień pierwszej fazy przejmowania terenu Pomorza wyznaczono oficjalnie termin zajęcia Torunia przez polskie jednostki wojskowe.
Dzień powrotu
18 stycznia 1920 roku był dniem bardzo słonecznym. Do godziny 10.00 większość niemieckich mieszkańców spała w swoich domach przy szczelnie zabezpieczonych oknach, ponieważ Polacy już w nocy wywieszali flagi i zaczynali głośno śpiewać. Niemcy obawiali się zamieszek. Od godzin porannych trwało dekorowanie miasta całe Stare Miasto było pięknie udekorowane w barwy narodowe. 18 I 1920 roku w Ratuszu odbyła się uroczystość przekazania władzy Polakom. Po stronie polskiej podpisy składał płk. Stanisław Skrzyński a po stronie niemieckiej ustępujący przedstawiciel władz miasta nadburmistrz Hasse. Po krótkim wystąpieniu o 15.45 Niemiec bardzo oficjalnie i gorzko stwierdził przejście „krzyżackiego i hanzeatyckiego miasta w ręce polskie bez walki w wyniku postanowień Traktatu Wersalskiego”. 19 stycznia 1920 roku do Torunia przybyli na godzinę 11.00 przedstawiciele Urzędu Wojewódzkiego. Na tymczasową siedzibę władz państwowych wybrano budynek byłej szkoły przemysłowej – obecne Collegium Maius UMK. Pierwszy Wojewoda Pomorski Łaszewski przejął swój urząd oficjalnie dopiero 20 stycznia 1920 roku. Jego przemówienie przyjęto owacyjnie. W pięknie udekorowanym mieście mieście oczekiwano na przyjazd generała Hallera.
