Mało jest postaci mających, tak jednoznacznie pozytywny wpływ na losy Europy Środkowej i Wschodniej, jak Jan Paweł II. Pierwsza pielgrzymka Papieża do Polski obfitowała w różne symboliczne wydarzenia i na stała się punktem odwołania dla tysięcy Polaków, którzy nie chcieli porzucić nadziei na odzyskanie wolności.
Pielgrzymka
Pierwsza podróż apostolska Papieża do Polski przebiegała od hasłem Gaude Mater Polonia. Wybór hasła był nieprzypadkowy. Były to bowiem pierwsze słowa hymnu ku czci św. Stanisława. Pierwotnie strona kościelna chciała, aby pielgrzymka miała związek z datą 13 V 1979 r., kiedy to przypadała dziewięćsetna rocznica śmierci biskupa krakowskiego i męczennika Stanisława Szczepanowskiego. Władze PRL nie zgodziły się jednak na to ze względu na możliwe skojarzenia konfliktu interesu duchowieństwa i państwa. Przy czym należy podkreślić, że opisali i wskazali na ryzyko takiego zagrożenia sami komuniści.
Harmonogram wizyty był bardzo napięty. Ojciec Święty odwiedził kolejno Warszawę, Gniezno, Częstochowę, Kraków, Kalwarię Zebrzydowską, Wadowice, Oświęcim i Nowy Targ. Na koniec pielgrzymki powrócił do Krakowa. Wizyta w Polsce trwała od 2 do 10 VI 1979.
Przygotowania władz
Papież wylądował na lotnisku w Warszawie 2 VI 1979 roku o godzinie 10:07. Tam został przywitany przez przewodniczącego Rady Państwa Henryka Jabłońskiego i kardynała Stefana Wyszyńskiego. Władze PRL przygotowywały się długo na przyjazd Jana Pawła. Trwała potężna operacja SB pod nazwą „Lato 79”. Komuniści starali się zamortyzować oddziaływanie papieża na wiernych choćby poprzez skracanie czasu na bezpośrednie kontakty z Polakami i niszczenie wejściówek na celebrowane przez niego nabożeństwa. „Dbano” o każdy detal, np. podjęto decyzję o przemieszczaniu się Jana Pawła II po kraju śmigłowcem, a nie kolumną aut, aby na trasie przejazdu nie gromadzili się wierni. SB i jej tajni współpracownicy skutecznie sabotowali działania Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela, który miał zamiar kolportować ulotki podczas spotkań papieża z wiernymi w stolicy. Zniszczyli ponad 90 proc. przygotowanych materiałów.
Papież Polak rozbudził aspiracje niepodległościowe swoich rodaków i skutecznie wskazał drogę do wolności innym narodom państw bloku sowieckiego. Strach przed wpływem energicznego duchownego był wyraźnie widoczny w kręgach władz państw Układu Warszawskiego i znalazł ujście w późniejszej próbie zamachu na jego życie.
