2 II 1943 poddały się ostatnie jednostki państw Osi w Stalingradzie. Dowodzący północnym kotłem oblężonych gen. Strecker wobec przytłaczającej przewagi wojsk sowieckich i braku możliwości kontynuowania walki poinformował przez radio o swojej decyzji w sprawie kapitulacji. Zakończyła się bitwa o Stalingrad. Trwające kilka miesięcy zmagania zakończyły się klęską Niemiec i ich sojuszników. Zwycięstwo w bitwie stalingradzkiej przesądziło o zwycięstwie Sowietów w wojnie przeciwko państwom Osi oraz o klęsce Berlina w całej II Wojnie Światowej. Dla niemieckiej opinii publicznej, przed którą skwapliwie ukrywano prawdziwą sytuację wojsk w mieście tragiczny finał bitwy był prawdziwym szokiem i punktem zwrotnym w myśleniu o wojnie do wielu zaczęła docierać perspektywa klęski i rozliczeń za zbrodnie popełniane w okupowanych krajach.
Mały Saturn
16 XII 1942 Sowieci uderzyli nad Donem w kierunku Rostowa. Uznali, że wojska włoskie, które broniły tego odcinka szybko się poddadzą było jednak inaczej. Włosi wykazali się heroizmem i mimo potwornych strat wytrzymali pierwsze uderzenie. Włoska obrona padła dopiero 19 grudnia. Niemcy opuszczali Kaukaz. Paulus i jego okrążona w Stalingradzie 6 Armia straciła ostatnią możliwość przebicia się do linii niemieckich. Jej pozostanie w Stalingradzie wiązało duże siły sowieckie. Dowództwo niemieckie w mieście zdało sobie sprawę, że pełni rolę bufora, dzięki któremu możliwa jest ewakuacja wojsk z Kaukazu. Niemcy zostali zepchnięci do samego miasta i kolejno 16, 22 i 23 stycznia tracili kontrolę nad lotniskami w Stalingradzie, co oznaczało, że otoczeni tracili ostatnie punkty łączności ze światem zewnętrznym i drogi, którymi otrzymywali zaopatrzenie.
Agonia
Wojska Osi, które pozostawały w okrążeniu znajdowały się w fatalnych warunkach. Wielu żołnierzy umierało z głodu i wycieczenia. W znaki dawał im się solidny mróz i szerzące się w ruinach miasta choroby. 28 I 1943 roku Sowieci porozbijali siły wroga na trzy części – osobne mniejsze kotły, pozbawione wzajemnej komunikacji i możliwości wsparcia. Dziesiątkom tysięcy rannych i chorych nie było jak udzielić pomocy, więc umierali pozbawieni lekarstw i żywności w piwnicach i prowizorycznych schronach. Z braku paliwa nie działały żadne pojazdy będące jeszcze na wyposażeniu 6 Armii. 31 stycznia Sowieci dotarli do centrum „południowego kotła”, gdzie przebywał sam Paulus wraz ze sztabem. „Kocioł północny” stawiał opór do 2 II 1943 kiedy to dowodzący tą częścią niemieckich wojsk gen. Strecker poddał swoje ostatnie oddziały. Informacje o klęsce niemieckich wojsk zelektryzowały światową opinię publiczną, a wielu pozwoliły odzyskać wiarę w możliwość pokonania III Rzeszy.
