Kartka z kalendarza. 2 XI 1918 – Powstanie Republiki Litewskiej

Autor: dr Tomasz Sińczak
Podziel się tym wpisem:

Wraz z szybko postępującym załamaniem morale i szerzącym się ruchem rewolucyjnym dotychczasowe osiągnięcia Niemiec w dziedzinie kształtowania bytów politycznych w Europie Środkowej i Wschodniej stawały pod znakiem zapytania. Szybko okazało się, że liczne małe monarchie, które miały stanowić elementy niemieckiej zapory przeciwko ewentualnemu odrodzeniu się potęgi Rosji zaczęły szukać własnych dróg do niepodległości. Te poszukiwania w dużej mierze wiązały się z odchodzeniem od monarchii i tworzeniem własnych, suwerennych i w zdecydowanej większości republikańskich rozwiązań. W rocznice powstania Republiki Litewskiej przypominamy historie powstania tego państwa.

Krótkotrwała korona

16 lutego 1918 roku Litewska Rada Państwowa wydała akt niepodległości Litwy, co było mamieniem milowym litewskiej niepodległości. Powstało niepodległe państwo litewskie. Podobnie jak w przypadku innych państw regionu powstałych na gruzach dawnego Imperium Rosyjskiego nowy twór miał być monarchią związaną z Cesarstwem Niemieckim. Jak szybko miało się okazać, znalezienie kandydata na tron nie było rzeczą prostą nawet biorąc pod uwagę fakt rozbudowanych rodzin królewskich poszczególnych rodów panujących w państwach wchodzących w skład Cesarstwa Niemieckiego. Protesty przeciwko kandydaturze protestanta składali też sami Litwini. Szybko znaleziono więc kompromis. Na króla Litwy, który miał nosić imię Mendog II wskazano Wilhelma Karla von Urach – pochodzącego z katolickiej dynastii z Wirtembergii.

Ku republice

Niemcy, jeszcze Cesarskie, uznały niepodległość satelickiej monarchii bardzo szybko bo już w marcu 1918 roku. Po upadku Cesarstwa Niemieckiego dotychczasowe rozwiązania na Wschodzie nie były jednak proste do utrzymania. Sam książę Wilhelm uczył się podobno języka i kultury swojego przyszłego kraju, miał strzec jego integralności terytorialnej i wiary. Z entuzjazmem do jego kandydatury podchodzili litewscy konserwatyści i katolickie duchowieństwo. Nowe władze Niemiec ponownie uznały litewską niepodległość choć wyjazd Wilhelma na Litwę był już oddalającą się coraz to szybciej iluzją. Litwa stawała się 2 listopada 1918 roku na Litwie zniesiono monarchię.

Skip to content