
Kartka z kalendarza. 20 kwietnia – Wojciech Korfanty
20 IV 1873 roku przyszedł na świat Wojciech Korfanty, jeden z najbardziej charakterystycznych polityków w historii polskiej chadecji. Działacz polityczny i niepodległościowy.
Wojciech Korfanty to dziś jeden z najbardziej znanych ojców założycieli II RP i osoba niezwykle zasłużona w utrzymaniu polskości Śląska. Jego wizerunek jest symbolem niezłomnej postawy Ślązaków. Postawa Korfantego w czasie walk o granice i w okresie międzywojennym, gdy musiał borykać się z represjami, przysporzyła mu wielu zwolenników. Choć, co ciekawe, nie miało to wpływu na długie trwanie formacji chadeckich w Polsce.
U zarania XX wieku
Urodzony 20 IV 1873 w Sadzawkach, czyli dzisiejszych Siemianowicach Śląskich. Polskość i przywiązanie do niej zawdzięczał swoim rodzicom: Karolinie i Józefowi. Był żonaty od 5 X 1903 roku i z tego związku miał czworo dzieci. Jego żona – Elżbieta Korfanty pochodziła z Bytomia. Spędziła u boku męża prawie czterdzieści lat życia. Z wojennej emigracji powróciła do Polski w 1945 rokuj i zmarła w latach sześćdziesiątych.
Wojciech Korfanty w pierwszej dekadzie XX wieku próbował swoich sił w polityce. Był posłem do Reichstagu. Udało mu się nawet uzyskać reelekcję u schyłku I Wojny Światowej, gdy sprawa integralności terytorialnej Rzeszy była dla Niemców bardzo ważna. Wcześniej, od 1901 roku, współpracował z Ligą Narodową i Romanem Dmowskim. Z ruchem endeckim rozstał się w latach 1908 roku. Za działalność związaną z polską prasą i jej postawę wobec polskości Śląska był więziony. Nie złamało to jednak charakteru Korfantego.
Granice, plebiscyt i II RP
W 1920 był Polskim Komisarzem Plebiscytowym na Górnym Śląsku i aktywnie agitował na rzecz Polski. Protestował przeciwko sprowadzeniu przez Niemców na teren plebiscytowy ponad stu tysięcy ludzi niezwiązanych z tym obszarem. Kiedy stało się jasne, że wobec nieuczciwej postawy Niemców wyniki plebiscytu będą dla Polski niekorzystne stanął na czele III Powstania Śląskiego.
W II Rzeczpospolitej był posłem I i II kadencji z ramienia Chrześcijańskiej Demokracji. Miał nawet szanse na premierostwo, ale ze względu na sprzeciw Naczelnika Państwa nie udało mu się zdobyć tego urzędu. Był natomiast wicepremierem w rządzie Witosa. Ponadto był też właścicielem dziennika „Rzeczpospolita”, który odkupił od Paderewskich. Inwestował też w dziennik „Polonia” i prywatny bank. Starał się by jego inicjatywy broniły się rynkowo i jednocześnie były pożyteczne z patriotycznego punktu widzenia.
Jesień życia
Pod koniec życia Korfanty borykał się z problemami. Jego opór wobec sanacyjnych władz przysparzał mu zwolenników i był źródłem cierpienia. Więziony i aresztowany miał coraz większe kłopoty ze zdrowiem. Wyszedł sanacyjnego z więzienia kilka dni przed śmiercią.
Zmarł 17 VIII 1939, krótko przed inwazją Niemiec na Polskę. Został pochowany w Katowicach. Okoliczności jego śmierci do dziś budzą kontrowersje związane z rzekomym otruciem.
Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe