Autor: Dr Tomasz Sińczak

Kartka z kalendarza. 20 maja – Powstanie Trójprzymierza

Podziel się tym wpisem:

Zawarty 20 V 1882 roku w Wiedniu sojusz Niemiec, Austro-Węgier i Włoch spowodował powstanie jednego z dwóch wrogich sobie systemów sojuszy w Europie końca XIX wieku. Trójprzymierze było też rezultatem rozejścia się dróg dotychczasowych członków aliansu Trzech Cesarzy: Niemiec, Rosji i Austro-Węgier.

Po raz pierwszy od bardzo dawna w Europie Środkowej ład tworzony przez wielonarodowe, scentralizowane monarchie, pozostające dotąd w przyjaznych relacjach zaczął się kruszyć.

Rzesza ciepło patrzy na Wiedeń

Zajęcie przez kanclerza Bismarcka nieprzychylnego Rosji stanowiska podczas kongresu berlińskiego w 1878 roku, gdzie debatowano między innymi, o przyszłości bałkańskich posiadłości Osmanów stało się przyczyną wzrostu gwałtownych nastrojów antyniemieckich w Rosji. Bismarck nie chcąc zbytniego rozszerzenia wpływów Romanowów na Bałkanach znajdował sojusznika w Austro-Węgrzech, które same rozwijając się na Bałkanach nie chciały tam rozwoju rosyjskiej obecności. W 1879 roku Rzesza Niemiecka i Austro-Węgry zawarły przymierze na pięć lat, zobowiązując się do wzajemnej pomocy wojskowej w przypadku obcej agresji militarnej. W praktyce sojusz ten obowiązywał aż do upadku naddunajskiej monarchii. W 1881 roku próbowano jeszcze reanimować współpracę Petersburga, Berlina i Wiednia, ale bezskutecznie.

20 V 1882 roku do sojuszu Niemiec i Austro-Węgier przystąpiły Włochy w wyniku, czego powstało Trójprzymierze. Przystąpienie do tego aliansu Włoch spowodowało, że sojusz nabrał cech wybitnie antyfrancuskich, gdyż jego sygnatariusze zobowiązywali się też do udzielania sobie pomocy na wypadek agresji Francji. Dla Rosji był to sygnał by poszukać sprzymierzeńców na Zachodzie, od czego wzbraniała się przez wiele lat.

Rozwój Trójprzymierza

Trójprzymierze jeszcze przed wybuchem I wojny światowej budziło zainteresowanie Turcji, coraz bardziej osamotnionej w Europie, dotkliwie atakowanej przez państwa powstałe na jej gruzach na Bałkanach. Wsparcie Zachodu dla aspiracji niepodległościowych małych narodów bałkańskich skutecznie wskazywało Osmanom drogę do Berlina i jego sojuszników. Przed wojną sojusze ścierały się ze względu na różne interesy w Europie i innych częściach globu, ale problemy rozwiązywano nie dopuszczając do wybuchu konfliktu na Starym Kontynencie.  

Po wybuchu I wojny światowej doszło do przetasowania w szeregach sojuszu. Włochy pozostały neutralne wobec Francji, a w 1915 roku po uzyskaniu obietnic pozyskania nabytków terytorialnych kosztem Habsburgów przystąpiły do wojny po stronie Ententy. Od tej pory kraje z Trójprzymierza nazywamy państwami centralnymi. Do grona państw centralnych dołączyła w 1915 roku Bułgaria.  Wraz z zaangażowaniem Carstwa Bułgarii w wojnę po stronie państw centralnych mówi się czasem o powstaniu poczwórnego przymierza, choć jest to termin, który cieszy się zdecydowanie mniejszą popularnością.

Skip to content