Autor: Dr Tomasz Sińczak

Kartka z kalendarza. 21 czerwca – Wacław III królem Polski

Podziel się tym wpisem:

Panowanie Wacława III w Polsce jest przykładem, że tendencje do unifikacji tronów pod jednym dynastycznym berłem były obecne w średniowiecznej Europie Środkowej i Wschodniej. W Polsce miały one szczególne znaczenie, ponieważ rządy czeskiej dynastii próbującej również zapanować nad Czechami i Węgrami dawały impuls w kierunku unifikacji rozbitego feudalnie kraju.

Wacław III był synem Wacława II Czeskiego (1271 – 1305), który panował w księstwie krakowskim od 1291, a od 1300 roku był koronowany na króla Polski. Wacław III mógł się także poszczycić wpływową osobą dziadka, ojca Wacława III, Przemysła Ottokara II i Kunegundy księżniczki ruskiej. Ze względu na kontrowersyjne decyzje nie został w Polsce najlepiej zapamiętany.

Czynniki mające wpływ na zjednoczenie Królestwa Polskiego

Rozbicie dzielnicowe osłabiało bezpieczeństwo państwa. Podzielona Polska nie była w stanie samodzielnie stawiać oporu wrogom zewnętrznym takim jak Mongołowie czy Krzyżacy. Warto wspomnieć, że granice diecezji nie pokrywały się z granicami księstw dzielnicowych, wobec czego metropolia w Gnieźnie była elementem spajającym poszczególne księstwa.

Wreszcie trzeba dodać, że interesy miast nie szły w parze z rozbitym państwem. Niektóre z nich wyrastały na regionalnych liderów. Zjednoczony kraj i atrakcyjna sprzyjająca rozwojowi handlu dynastia były czynnikami, które bez wątpienia wpływał na popularność Wacława II, i w początkowym okresie również, Wacława III w Polsce.

Panowanie Wacława III

Wacław III objął tron w młodym wieku 21 VI 1305 roku. Był dobrze wykształcony i starał się o zachowanie dziedzictwa ojca, czyli tronów w Polsce, Czechach i na Węgrzech. Na skutek buntów i działalności Władysława Łokietka szybko utracił Kujawy i Sandomierszczyznę. Starał się więc nie dopuścić do utraty kolejnych ziem, ale odległe Pomorze Gdańskie było mu zbędne wobec czego podjął starania zmierzające w kierunku odstąpienia tego regionu Brandenburczykom. Decyzja o odstąpieniu Pomorza z sierpnia 1305 roku spotkała się z negatywnym przyjęciem w Polsce, choć finalnie nie doszło do jej wejścia w życie.

Wiosną 1306 roku Wacław III postanowił dokonać pacyfikacji kraju niemal w całości już opanowanego przez Łokietka. 6 VIII 1306 roku w Ołomuńcu podczas zbierania armii do wyprawy na Polskę został skrytobójczo zamordowany przez niemieckiego najemnika. Ponieważ w obozowisku wybuchły rozruchy po śmierci władcy nie udało się ustalić na czyje zlecenie działał morderca. Wacław III był ostatnim władcą z dynastii Przemyślidów na polskim tronie.

Skip to content