Kartka z kalendarza. 26 I 1699-Pokój w Karłowicach

Autor: Dr Tomasz Sińczak
Podziel się tym wpisem:

Od XV wieku zagrożenie osmańskie było podstawowym problemem bezpieczeństwa w Europie. Ekspansja Turcji początkowo spędzała sen z powiek tylko mieszkańcom Bałkanów, ale szybko okazało się, że osmańska agresja zagraża całej Europie. Rozpoczął się długotrwały proces powiększania stanu posiadania Turcji. Konstantynopol toczył też krwawe boje z Warszawą. Przyczynami niezgody miedzy tymi stolicami była kwestia kontroli nad Mołdawią, kozackie ataki na posiadłości tureckie i tatarskie na województwa Rzeczpospolitej. Zawarty 26 I 1699 roku pokój w Karłowicach kończył wojnę, która wybuchła w Europie wraz z wielką wyprawą turecką na Wiedeń. Na pokoju zyskały wszystkie państwa koalicji antytureckiej wraz z Rzeczpospolitą, która odzyskała swoje południowo wschodnie ziemie. Problem zagrożenia osmańskiego i ekspansji islamu w Europie zastał powstrzymany.

Uczestnicy traktatu

Państwami koalicji antytureckiej, które wzięły udział w podpisaniu traktatu pokojowego były Austria, Rzeczpospolita, Rosja, Wenecja i Państwo Kościelne. Habsburgowie z ulgą przesunęli swoje granice daleko na wschód od swojej stolicy. Habsburskie posiadłości rozrosły się o Chorwację i Węgry. Wenecja z chęcią przejęła kontrolę nad wyspami Morza Śródziemnego, co pozwoliło jej na zwiększenie zysków z handlu. Sukcesami zakończył się też udział Rosji w koalicji. Rosja zaczęła stopniowo spychać Turcję na południe.

Rzeczpospolita

Warszawa odzyskała swoje dawne włości. W granice Rzeczpospolitej powróciło Podole i Ukraina. W rezultacie Rzeczpospolita przejęła kontrole nad ziemiami, które posiadała przed 1672 rokiem. Traktat Karłowicki definitywnie kończył długi okres wojen między państwami. Skutkiem długotrwałego konfliktu było osłabienie obu państw kosztem wzrostu potęgi Rosji, która najwięcej zyskała na osłabieniu Osmanów i Rzeczpospolitej. Rzeczpospolita nie musiała też płacić haraczu chanom krymskim. Ziemie Chanatu Krymskiego przestały być problemem między Warszawą i Konstantynopolem a stały się obiektem zainteresowania Rosji, która szukała drogi do południowego, żeglownego morza.

Skip to content