Serbowie w XII stuleciu mieli na Bałkanach ugruntowaną pozycję. Zdobyli ją umiejętnie lawirując między Zachodem i Cesarstwem Bizantyjskim. Stefan Nemania skutecznie walczył z Konstantynopolem o władzę i wpływy zadając swoim przeciwnikom klęski – zarówno na polu bitwy jak i w potyczkach dyplomatycznych.
Szerokie horyzonty charyzmatycznego Serba, sprawiły, że w rozgrywce z pałacem cesarskim nad Złotym Rogiem nie wahał się użyć niespodziewanej karty. Wizyta Rudobrodego na serbskim dworze była dla Bizantyjczyków ostrzeżeniem i jednocześnie wielkim sukcesem serbskiej dyplomacji.
Stefan Nemania
Książe był synem Zavidy władcy z dynastii wywodzącej się od z Raszki. Stefan przyszedł na świat w Ribnicy w Zecie. Gdy w 1168 roku cesarz Manuel I Komnen przydzielił tron najstarszemu synowi Zavidy o imieniu Tihomir, nie zapomniał też o pozostałych książętach. Każdemu z nich dał małe dzielnice. Stefanowi Nemani przypadła wschodnia część Raszki z Toblicą, Ibarem Rasiną i Reką. Stefan dbał o swoje władztwo. Był fundatorem dwóch wspaniałych monasterów: Bogurodzicy i św. Mikołaja. Młody książę namówił braci do nieposłuszeństwa wobec Tihomira i zrzucenia go z tronu.
Prawdopodobnie na początku lat siedemdziesiątych pokonał go wraz z braćmi w bitwie na Kosowym Polu. Pokonany Tihomir zginał w wodach Sitnicy. Stefan objął tron, a swoim braciom poprzydzielał rozleglejsze dzielnice. Rozbudzony apetyt księcia i sojusz z Węgrami i Niemcami przeciwko Bizancjum okazał się przykry w skutkach. Stefan był cesarskim więźniem. Po powrocie do kraju pałał żądzą zemsty. Wystąpił przeciwko Cesarstwu ponownie w 1183.
Stefan patrzy na Zachód
Nemania zaatakował Bizantyjczyków wykorzystując ich słabość. W rezultacie udało mu się poszerzyć swoje władztwo o ziemie położone w okolicy Niszu i dzisiejszej Sofii. Pokusił się także o zdobycie Dubrownika, ale finałem jego ekspedycji na miasto była klęska. Ostatecznie Stefan 27 IX 1186 roku zawarł z miastem umowę na mocy której mieszkańcy mogli handlować na terenie całej Serbii. Dzięki temu traktatowi do Serbii ściągali kupcy z Dalmacji i Italii. Władca widział dynamikę rozwoju swojego państwa i dążył do sojuszu z Niemcami, by uzyskać zabezpieczenie na wypadek konfliktu z Bizancjum.
Już zimą 1188 wysłał poselstwo do wielkiego niemieckiego władcy Fryderyka I Barbarossy z prośbą o spotkanie. Stefan widział w nadchodzącej krucjacie okazję do kolejnej zemsty na Bizancjum. Barbarossa przybył do Serbii podczas przemarszu na południe. Opuścił Ratyzbonę na początku maja 1189 Spotkanie obu władców 27 VII 1189 roku było wielką nobilitacją dla Stefana. Stefan witał Fryderyka ze swoim bratem Stracimirem w Niszu. Wizyta miała duże znaczenie dla serbskich arystokratów, ponieważ chcieli oni zbuntować Fryderyka przeciwko cesarzowi w Konstantynopolu. Fryderyk szykując się do dalszego marszu na południe nie dał się wciągnąć w rozgrywkę przeciwko Bizancjum, ale rozmawiał z Serbami jako z faktycznymi władcami ich ziem, bez pośrednictwa administracji cesarskiej.
