Kartka z kalendarza. 28 I 1918 -Wybuch wojny domowej w Finlandii
Od 6 grudnia 1917 roku Finlandia była niepodległym państwem. Finowie cieszyli się z szybkiego uznania ich niepodległości przez stolice państw centralnych. Mocarstwa Ententy zachowywały większą rezerwę, ponieważ upatrywali w fińskich aspiracjach działania inspirowanego przez Niemcy, które dążyły do jak największej destabilizacji i Rosji. Rewolucja w Rosji i jej rozpad na mniejsze organizmy terytorialne pozwalał Berlinowi na przeniesienie swoich wojsk, zaangażowanych w walki z Rosjanami, na front zachodni. Finlandia odrodziła się, jako monarchia. Budziło to mieszane uczucia zwłaszcza wśród proletariatu większych ośrodków przemysłowych zlokalizowanych w dużej mierze na południu kraju. Do przejęcia kontroli nad Finlandią dążyła zarówno bolszewicka Rosja jak i Cesarstwo Niemieckie. Środowiska lewicowe i bolszewickie otrzymywały wsparcie od rosyjskich bolszewików, a konserwatywne, popierające monarchię mogły liczyć na broń z Niemiec. Sytuacja była napięta i 28 stycznia 1918 eksplodowała przynosząc Finom koszmar wojny domowej.
Rozkład sił
Po stronie konserwatywnego rządu opowiadała się w większości rolnicza i słabo zurbanizowana północ kraju. Armia „białych” liczyła prawie dziewięćdziesiąt tysięcy ludzi, z czego zdecydowana większość była żołnierzami poborowymi. Tylko około 20% stanu osobowego armii „białych” stanowili ochotnicy. Po ich stronie walczyli też szwedzcy ochotnicy zrzeszeni w Brygadzie Szwedzkiej i żołnierze polscy z dawnej armii carskiej funkcjonujący w ramach Legionu Polskiego w Finlandii. Armia „czerwonych” składała się z podobnej liczby wojska i wahała się miedzy osiemdziesiąt a dziewięćdziesiąt tysięcy żołnierzy. Komuniści mogli też liczyć na rosyjskich żołnierzy, którzy przeszli na stronę rewolucjonistów, a stacjonowali na terytorium fińskim.
Wybuch walk
Niemal w przededniu wybuchu walk w Finlandii dała o sobie znać niezwykle charyzmatyczna postać Carla Gustawa Mannerheima. Nazywany czasem ojcem fińskiej niepodległości wojskowy od 15 stycznia 1918 roku dowodził wojskami „białych”, które decyzją fińskiego parlamentu przekształciły się 25 stycznia w Armię Fińską. Dla komunistów i szerzej dla środowisk lewicowych był to wyraźny sygnał do działania. Państwo krzepło w swych strukturach i wyraźnie oddalała się perspektywa utrwalenia w świadomości Finów Fińskiej Socjalistycznej Republiki Robotniczej. Mimo braku formalnego sojuszu z sowiecką Rosją lewica liczyła na dostawy broni. Czerwoni rozpoczęli ofensywę na północ 28 stycznia 1918 roku. Rozpędzała się ona bardzo powoli ze względu na silny opór wojsk Mannerheima…
