W historii Cesarstwa Rzymskiego w IV wieku po Chrystusie pełno jest bardzo dramatycznych wydarzeń. Imperium odzyskało bowiem siły i mogło dokonywać procesów modernizacyjnych wewnątrz oraz podejmować śmiałe przedsięwzięcia na zewnątrz. W naszej części Europy zachodziły natomiast wielkie zmiany związane z migracjami Gotów, którzy opuszczali siedziby, które zasiedlili po swojej wielkiej migracji w III wieku. Wynikało to z militarnej presji Hunów przemieszczających się w kierunku Dunaju.
Krajobraz po klęsce
Po tragicznej śmierci cesarza Juliana, ostatniego przedstawiciela dynastii konstantyńskiej, 28 VI 363 roku na skutek ran odniesionych w walce z Sasanidami cesarzem został jeden z oficerów – Jowian. Nowy cesarz wyprowadził armię rzymską z irańskiej Mezopotamii zawierając kompromitujący dla imperium traktat pokojowy. Jego panowanie zakończyła śmierć w wyniku choroby w Ancyrze na początku 364 roku. Władcą został Walentynian, który zdając sobie sprawę ze skali problemów wynikających z konieczności zarządzania rozległym imperium ogłosił współcesarzem, w randze augusta, swojego brata Walensa. Walens wstąpił na tron 28 III 364 roku. Panował nad wschodnią częścią imperium. Wielokrotnie podróżował po prowincjach bliskowschodnich. Często rezydował w Antiochii.
Wschód
Rzymski Bliski Wschód wciąż był beczką prochu. Szapur II (309 – 379) – władca sasanidzkiego Iranu, choć w traktacie pokojowym z Jowianem wynegocjował wiele, to dążył do ugruntowania irańskiej pozycji w regionie próbując uzyskać kontrolę nad państwami Kaukazu. Walens wspomagał Armenię, ponieważ Sasanidzi dokonywali potwornych zbrodni mordując i paląc. Kobiety sprzedawano w niewolę. Niektóre trafiały również do haremu króla królów. Walens nie chciał otwartej konfrontacji z potężnym przeciwnikiem, ale wysłał wojsko, by odstraszało Irańczyków od agresywnych poczynań.
Bałkany
Prawdziwe nieszczęście czekało jednak na Rzymian za Dunajem. W kierunku granicy cesarskiej zmierzały tysiące germańskich migrantów uciekając przed Hunami. Goccy wodzowie prosili Walensa o możliwość osiedlenia się w granicach imperium. Cesarz wyraził zgodę i migranci przekroczyli granice. Mieli osiedlić się w Tracji. Kolejni uchodźcy wciąż napływali. Brakowało żywności i ubrań. Lokalni urzędnicy rzymscy czerpali korzyści sprzedając migrantom towary po zawyżonych cenach. W 377 r. Goci pod wodzą Fritigerna podnieśli bunt i zaczęli pustoszyć ziemie Cesarstwa. Walens zebrał wojsko by położyć kres powstaniu Gotów. Został jednak pokonany w bitwie pod Adrianopolem 9 VIII 378 r. W imperium rozpoczął się kryzys gocki.
Walens prowadził rozsądną politykę powstrzymywania Sasanidów na Wschodzie, umiarkowaną politykę fiskalną i religijną. Za jego rządów przy granicach imperium zaczęła się formować nomadyczna konfederacja Hunów, która zagospodarowała obszar środkowego Dunaju. Goci znaleźli się w granicach Cesarstwa i na lata zaciążyli na polityce wewnętrznej państwa.
