Cesarz Aleksy I Komnen (1081 – 1118) panował w trudnym dla Bizancjum okresie, po klęsce Bizantyjczyków pod Manzikert (26 VIII 1071), kiedy to duże obszary w Azji Mniejszej, ważne z militarnych i gospodarczych powodów, padły łupem Turków. Władca, który był nie tylko sprawnym dyplomatą, ale też i dobrym wodzem miał przed sobą trudne wyzwania. Musiał uchronić imperium przed dalszą ekspansją muzułmanów w Azji i wojowniczymi posunięciami władców z zachodniej części Morza Śródziemnego oraz zagrożeniem, jakim byli Pieczyngowie.
Było to o tyle trudne, że praktykowany od dłuższego czasu system obrony granic oparty w dużej mierze na dużych liczbach stałych wojsk pochodzących z rodzimej rekrutacji załamał się. Kolejni władcy zdawali sobie sprawę z ciężaru finansowego, jaki rodził on dla państwa. W efekcie coraz częściej sięgano po najemników z zewnątrz i próbowano wykorzystywać posunięcia dyplomatyczne, by „używać” wojsk jednego sąsiada przeciwko drugiemu.
Pieczyngowie
Pieczyngowie mieli swoje pierwotne siedziby nad jeziorem Bałchasz w Kotlinie Bałchasko-Ałakolskiej na terenie dzisiejszego Kazachstanu. Napierani prawdopodobnie przez Ujgurów przesuwali się na zachód. W 972 roku rozbili wojska ruskie księcia Światosława I (945-972).
Ponieważ Ruś coraz skuteczniej odpierała ich zagony i zmusiła do przeniesienia się na południe zajęli obszar nad Morzem Czarnym między Dunajem i Dniestrem. Stąd pustoszyli Bałkany najeżdżając Bułgarów i zagrażając Bizancjum. W 1090 roku najechali Cesarstwo pustosząc Trację.
Oblężenie stolicy
Oblężenie miasta stało się faktem, gdy po długiej walce w 1090 roku nie można już było przeciwstawiać się koczownikom, którzy jesienią podeszli pod mury grodu Konstantyna. Ich armia była bardzo liczna. Według różnych szacunków mogła liczyć nawet osiemdziesiąt tysięcy nomadów. Nie pierwszy raz w dziejach Bizancjum siły oblegających funkcjonowały w sojuszu z innym wrogiem Wschodnich Rzymian. Pod mury stolicy nadciągnęła flota emira Smyrny Tsachasa. Ten muzułmański wojownik znał dobrze bizantyjską taktykę z czasów, kiedy sam przebywał na cesarskim dworze. Od 1088 roku używał Smyrny, jako głównego portu swojej floty z pomocą, której chciał zbudować państwo złożone między innymi z wysp na Morzu Egejskim. W przeciwieństwie do swoich koczowniczych sojuszników dysponował znacznie lepiej zorganizowaną armią wyposażoną w okręty wojenne i machiny oblężnicze.
Połączone siły emira ostrzeliwały miasto, a Pieczyngowie osłaniali je i patrolowali okolicę, by do twierdzy nie dotarły posiłki. Tsachas chciał zdobyć Konstantynopol i pozbyć się Aleksego, którego aktywna polityka wydzierała ambitnemu Turkowi kolejne zajmowane przez niego wyspy. By się uchronić cesarz zastosował więc manewr polegający na sprowadzeniu spoza imperium innych nomadów – Kumanów. Ten lud turkijskiego pochodzenia przybył ze stepów dzisiejszej południowej Rosji z upragnioną odsieczą wiosną 1091 roku. Aleksy i jego sojusznicy poznali lokalizację obozu Pieczyngów 28 IV i podeszli bardzo blisko, tak, by zaatakować o świcie. 29 IV doszło do bitwy u podnóża góry Lebunion nieopodal Konstantynopola, co zakończyło się masakrą Pieczyngów dokonaną przez wojska bizantyjskie i hordy Kumanów. W obozie Pieczyngów były ich kobiety i dzieci. Masakra tego ludu całkowicie wyeliminowała go z gry o dominację na Bałkanach. W efekcie Tsachas pozostał pod murami sam. Szybko musiał wracać do Smyrny, ponieważ Aleksy nakłonił do ekspedycji na jego emirat jego zięcia emira Nikei Abul – Kasima. Tsachas zwinął oblężenie. Konstantynopol był wolny.
Skutki
W wyniku zwycięstwa Aleksego I pod Lebunion doszło do całkowitego rozgromienia armii Pieczyngów, którzy od tej pory przestali stanowić zagrożenie dla Cesarstwa i jego stolicy.
Ponieważ koczownicy zostali odparci z granic imperium ambitny cesarz mógł skierować swoją uwagę przeciwko innym wrogom zewnętrznym Cesarstwa i prowadzić aktywną politykę zarówno na Bałkanach jak i w innych regionach, w których bezpieczeństwo Bizancjum było zagrożone.
