Autor: dr Tomasz Sińczak

Kartka z kalendarza. 29 V 1807 – Upadek sułtana Selima III

Podziel się tym wpisem:

Imperium Osmańskie weszło w okres rewolucyjnych przemian w Europie mocno zacofane. Selim III (1789 – 1807) próbował przygotować olbrzymie państwo do nowych bodźców zewnętrznych. Turcja dość tradycyjnie wrogo nastawiona do Warszawy i Petersburga znalazła się w sytuacji w której jeden z odwiecznych konkurentów całkowicie zniknął jej z politycznego horyzontu, a drugi przejął wszystkie atuty, by stać się nie tylko regionalnym, ale i Europejskim graczem. Nie uznał upadku Rzeczpospolitej z którą łączyły Turcję w XVIII wieku dobre relacje i rzucił się w wir reform by nie dopuścić do upadku własnego państwa. Część reform budziła jednak opór starych elit, które w profesjonalizacji administracji i armii widziały możliwość utraty własnych dochodów. Selim próbował ograniczać rosnące wpływy Rosji, przez co wszedł na wojenną ścieżkę i stracił władzę… 

Burzliwa dekada 

Selim III objął władzę po śmierci swojego stryja Abdulhamida I (1774-1789). Szybko zdecydował się na wdrożenie reform, które mogły sprawić, że imperium stanie się bardziej dostosowane do wyzwań czasów. Sułtan wprowadził profesjonalną służbę dyplomatyczną, która miała dbać o relacje z innymi państwami. Zdecydował się też na odebranie lenn tym panom, którzy nie udzielali wsparcia monarchii i nie dokładali się do państwowego budżetu. Ponadto Selim zatrudnił zagranicznych ekspertów by skutecznie zmodernizować armię, która nie radziła sobie z nowoczesnym polem walki. 

Problemy wewnętrzne 

„Nowoczesność” sama z siebie nie powodowała jednak, że państwo stało się bardziej jednolite. Problemy generowały nie tylko prowincje afrykańskie i bliskowschodnie targane konfliktami religijnymi, ale także bałkańskie do których docierały szybko echa rewolucyjnych haseł z Francji i Polski. Problemom Selima nie było widać końca. Odwołując związanych z Petersburgiem zarządców Mołdawii i Wołoszczyzny spowodował wybuch wojny z Rosją. Posłuszeństwo wypowiedziały mu oddziały janczarów – będące podporą władzy sułtanów w Imperium Osmańskim. Obawiały się one zarówno nowej wojny, jak i perspektywy utraty wpływu na państwo na skutek reform wojskowych prowadzonych przez zagranicznych, czytaj zachodnich, instruktorów. Selim został pozbawiony władzy 29 maja 1807 roku a dwa miesiące później zamordowany z rozkazu swojego bratanka. 

Skip to content