Kartka z kalendarza. 30 maja – koniec I wojny bałkańskiej

Autor: Dr Tomasz Sińczak
Podziel się tym wpisem:

30 maja 1913 roku w Londynie podpisano porozumienie kończące I wojnę bałkańską. Koalicja państw złożona z Bułgarii, Czarnogóry, Grecji i Serbii wygrała wojnę z Imperium Osmańskim.

Turcja osłabiona po wojnie z Włochami w 1912 roku doznała dodatkowej porażki. Porażki prestiżowo dotkliwej, ponieważ ciosy zadały Osmanom państwa powstałe na gruzach rozpadającego się tureckiego imperium. Nie pomogły umocnienia i nowe rozwiązania technologiczne przywiezione tam przez niemieckich specjalistów.

Koniec wojny

Wojska państw bałkańskich odnosiły sukcesy w walkach z Turkami niemalże od chwili wybuchu wojny. Grecy szybko maszerowali na północ od swojej granicy zadając Imperium dotkliwe straty. Oddziały Królestwa Grecji 8 listopada zdobyły Saloniki.

Panowanie Turków w Albanii zakończyło się w październiku 1912 roku, co pozwoliło koalicjantom szybko skrócić linie frontu. Armie Bułgarów bardzo szybko dotarły też pod Adrianopol – potężną twierdzę turecką. Z ciężkim sprzętem pomogli im w oblężeniu Serbowie. Zaczęło się ono 29 października 1912 roku. Miasto skapitulowało 26 marca 1913 roku o 13.00. W wielkiej bitwie pod Kumanowem 24 października 1912 roku Serbowie rozbili Turków.\

Powstanie niepodległej Albanii

Dla przejmujących władzę młodoturków, ruchu zmierzającego do reformy imperium, była to porażka niejako usprawiedliwiająca podpisanie w Londynie niekorzystnego dla Imperium Osmańskiego traktatu pokojowego. Na mocy dokumentu Turcja poniosła straty terytorialne.  Utracono ziemie za linią łącząca Enez nad morzem Egejskim i Midye nad Morzem Czarnym.

Ponadto jedną z konsekwencji wojny było powstanie niepodległej Albanii, która ogłosiła niepodległość jeszcze w trakcie trwania działań wojennych – 28 października 1912 roku. Ważną zdobyczą terytorialną dla Greków była Kreta.

Grecja oprócz tego otrzymała również Trację. Serbia Kosowo. Region Sandżaku otrzymały Czarnogóra i Serbia. Obszar Macedonii został natomiast podzielony przez wszystkich zwycięzców: Bułgarię, Czarnogórę, Grecję i Serbię. Porozumienie było bardzo nietrwałe.

Skutki traktatu

Traktat londyński kończący I wojnę bałkańską sankcjonował podział europejskich terytoriów Turcji między państwa bałkańskie. Wypchał to państwo z Europy i dawał młodym monarchiom terytorialne nabytki faktycznie przekreślające wielowiekową dominację Osmanów w regionie Bałkanów.

Był też odczytywany jako wzmocnienie Rosji, z którą prawosławne monarchie bałkańskie były w przyjaznych relacjach i przeciwny Austro-Węgrom, których wpływy na Bałkanach zostały ograniczone. Osłabienie Turcji i powstrzymanie ekspansji Cesarstwa osłabiało Państwa Trójprzymierza.

Dla Bałkanów traktat nie przyniósł trwałego pokoju. Niedawni zwycięzcy pokłócili się o podział zdobytych ziem. Kością niezgody była między innymi Macedonia. W rezultacie już 29 czerwca 1913 roku wybuchła II Wojna Bałkańska.

Skip to content