Kartka z kalendarza. 31 VIII 1559 – Pierwszy pakt wileński

Autor: Tomasz Sińczak
Podziel się tym wpisem:

Państwa zakonne nad Bałtykiem były w średniowieczu swego rodzaju świadectwem epoki i krucjatowego zapału. Dla części zachodnioeuropejskiego rycerstwa zakony na wschodnich rubieżach Europy robiły niemal to samo co w Lewancie – broniły Europy przed poganami i heretykami. Dla sąsiadów państw zakonnych w naszej części Europy było to często bardzo trudne sąsiedztwo, co znajdowało wyraz w kulturze. Szczególnie w Polsce wieloletnie sąsiedztwo Krzyżaków budziło, i budzi do dziś, wielkie emocje. Czasem zapominamy jednak, że oprócz Państwa Zakonu Krzyżackiego w Prusach istniała także jego inflancka odnoga i demontaż tamtejszego tworu również przyczynił się walnie do budowy I Rzeczpospolitej.

Pakt

Pakt został podpisany 31 sierpnia 1559 roku i jego stronami był Zakon Kawalerów mieczowych i Wielkie Księstwo Litewskie. Na mocy traktatu Gottherd Kettler oddawał całe Inflanty pod opiekę Zygmunta Augusta. Władca zobowiązywał się bronić Inflant przed agresją ze wschodu. Inflanty miały natomiast partycypować w kosztach ewentualnej obrony. Jako gwarancję swoich zobowiązań zakon oddawał Litwie swoje południo-wschodnie ziemie. Tak zaczęła się między innymi historia Dyneburga w Rzeczpospolitej.  

Konsekwencje

Wszystkie państwa ościenne w stosunku do Inflant chciały skorzystać z ziem małego państwa. Ponieważ najszybciej na zmianę układu sił zareagowała Moskwa jej wojska jako pierwsze weszły do gry przejmując kontrolę na dużymi obszarami kraju. Nad Bałtyk nadciągała wielka wojna o kontrolę nad wybrzeżami Morza. Zainteresowani rozbiorem Inflant byli też Duńczycy i Szwedzi. Zaskoczeni nieudolnością Litwinow poddani Kettelra zwrócili się o pomoc do Krakowa. Rozpoczynała się walka o Dominium Maris Baltici.

Skip to content