Kartka z kalendarza. 4 lipca – śmierć Naczelnego Wodza
4 lipca 1943 roku doszło do wypadku lotniczego samolotu B-24 Liberator 511 Dywizjonu Brytyjskich Sił Powietrznych, którym wracał z inspekcji Polskich Sił Zbrojnych na Bliskim Wschodzie gen. Władysław Sikorski. Naczelny Wódz Polskich Sił Zbrojnych zginął szesnaście sekund po starcie z gibraltarskiego lotniska.
Śmierć polskiego przywódcy i towarzyszących mu osób do dziś budzi liczne kontrowersje wynikające z braku możliwości jednoznacznego wykluczenia tezy o zamachu. Niejasna pozostaje też rola Kima Philby’ego, szefa brytyjskiego kontrwywiadu na obszar Morza Śródziemnego i jednocześnie agenta sowieckich służb specjalnych.
Wizyta na Bliskim Wschodzie
Sikorski był ostrzegany przez współpracowników o negatywnym stosunku części żołnierzy do jego osoby w związku z prowadzoną przez niego polityką zmierzającą do stabilizacji stosunków z Sowietami. Sikorski był wierny swoim poglądom. Podczas powrotu z inspekcji oddziałów polskich Sikorski w Kairze wspominał o konieczności pogodzenia się Polaków ze zmianą wschodnich granic kraju.
4 lipca 1943 roku samolot spadł do wody o godzinie 23:07. Uderzył o taflę wody około sześciuset metrów na wschód od końca pasa startowego. Miało to miejsce szesnaście sekund po starcie. W wypadku lotniczym poza Naczelnym Wodzem miała zginąć także jego córka Zofia Leśniowska i czternaście innych osób, w tym szef Sztabu Naczelnego Wodza Tadeusz Klimecki. Ciała Leśniowskiej nigdy nie odnaleziono. Wydarzenie przeżył tylko czeski pilot Eduard Prchal, który miał na sobie kamizelkę ratunkową.
Wieść o śmierci Sikorskiego przyjęto z satysfakcją w Berlinie. Niemcy widzieli w Naczelnym Wodzu jedynego aktywnego polityka mogącego doprowadzić do normalizacji relacji między rządem emigracyjnym, a Sowietami.
Generał na Wawelu
Prezydent Raczkiewicz mianował gen. Kazimierza Sosnowskiego Naczelnym Wodzem Polskich Sił Zbrojnych 8 lipca 1943 roku. Zwłoki Sikorskiego zostały przetransportowane do portu w Plymouth w Wielkiej Brytanii 10 lipca na pokładzie polskiego niszczyciela ORP „Orkan”. Pogrzeb odbył się w Newark na cmentarzu lotników polskich.
Po upadku komunizmu doczesne szczątki generała przewieziono do Polski. 17 września 1993 roku zostały złożone na Wawelu. Było to dopełnienie decyzji rządu z 8 lipca 1943, który zdecydował o sprowadzeniu zwłok generała do kraju po odzyskaniu niepodległości i ich pochówku w Krakowie.
