Kartka z kalendarza. 6 II 1940 – Plan Pabsta
Niemiecki plan przebudowy Warszawy dobrze oddaje właściwe nastawienie Berlina do przyszłości okupowanych obszarów Polski, które nie zostały włączone do Rzeszy. Wielki rezerwuar siły roboczej i surowców, jakim było dla III Rzeszy Generalne Gubernatorstwo, miał swoją stolicę w „prastarym, Germańskim” Krakowie. Warszawa natomiast miała stać się prowincjonalnym miastem tranzytowym umożliwiającym swobodne przewożenie towarów z zarządzanych przez Niemców obszarów na wschodzie Europy do Rzeszy. Warszawa miała stać się małym miastem pełniącym, poza tranzytowymi, głównie funkcje mieszkalne dla wąskiej grupy niemieckiej elity zarządzającej olbrzymimi terenami na wschodzie Europy. Wyburzenie całych dzielnic mieszkaniowych miało oczywiście nastąpić po „redukcji” liczby mieszkańców w obozach koncentracyjnych. W rocznicę powstania tego projektu warto przypomnieć sobie niemiecki plan przebudowy Warszawy.
Czym był plan Pabsta?
Planem Pabsta nazywamy plan urbanistyczny autorstwa dwóch architektów: Huberta Grossa i Ottona Nurnbergera, który został zrealizowany pod kierunkiem Friedricha Pabsta – naczelnego architekta Warszawy. Projekt powstał na polecenie generalnego gubernatora Hansa Franka. Często jednak sformułowania plan Pabsta używa się do wszystkich prac projektowych zmierzających do zmian urbanistycznych w Warszawie zaplanowanych przez Niemców.
Nowe Niemieckie Miasto Warszawa
Die neue Deutsche Stadt Warschau miało odzwierciedlać narodowo-socjalistyczną politykę na wschodzie. Stara, polska zabudowa miała zostać wyburzona i ustąpić miejsca monumentalnej architekturze narodowego socjalizmu. W mieście miała się odznaczać olbrzymia Hala Ludowa w miejscu wyburzonego Zamku Królewskiego. Miała ona służyć partyjnym zlotom. Kolumna Zygmunta miała ustąpić miejsca pomnikowi Germanii. W mieście miały się znajdować placówki instytucji partyjnych zlokalizowane dookoła forum – Gauforum. Miał też powstać nowy Dworzec Centralny i olbrzymi Dworzec Towarowy. Miasto miało zostać zmniejszone dziesięciokrotnie. W mieście miały też powstać olbrzymie koszary dla Wehrmachtu. Obłędny plan wyburzenia Warszawy Niemcy zrealizowali po Powstaniu Warszawskim metodycznie niszcząc miasto.
