Autor: Dr Tomasz Sińczak

Kartka z kalendarza. 7 III 961 – Bitwa o Heraklion

Podziel się tym wpisem:

Heraklion –  to jeden z symboli Krety. Miasto, które przez wieki było ważnym ośrodkiem wojskowym i administracyjnym wyspy. Kampania Romana II (959 – 963) wymierzona w okupujących Kretę muzułmanów doprowadziła do odbicia wyspy i zniszczenia tamtejszych wojsk arabskich. Wojskami dowodził mianowany przez Romana głównym dowodzącym wojsk Cesarskich – Nikefor Fokas . Zwycięstwo Nikefora i odzyskanie wyspy oczyściło też wschodnią cześć Morza Śródziemnego z arabskich piratów, którzy utracili wygodne bazy wypadowe do operowania przeciwko statkom handlowym przywożącym towary z bogatych portów Lewantu. Był to też popis synergii wojsk lądowych i morskich Cesarstwa. 

Lądowanie na Krecie – lato 960 

Flota cesarska wylądowała na kreteńskim wybrzeżu na zachód od Heraklionu, który muzułmanie nazywali Kandią. Muzułmanie wyprowadzili swoje wojska na plaże by powstrzymać lądowanie wojsk inwazyjnych. Wojska cesarskie wylądowały na brzegu dzięki znakomicie przygotowanym drewnianym trapom, które pozwoliły na swobodne zejście piechoty i jazdy na brzeg. Nikefor natychmiast po zejściu na brzeg nakazał uformowanie zwartego szyku, dzięki czemu wrogowie nie mogli tak szybko przebić się przez pozycje cesarskie. Nad wojskami Nikefora powiewał sztandar cesarski, który dodawał otuchy jego armii i miał dać nadzieję zamieszkującym wyspę chrześcijanom. Schodzące po drewnianych trapach ciężko uzbrojone jednostki jazdy musiały robić na Arabach wrażenie. W pierwszej kolejności muzułmanie zostali zasypani strzałami przez łuczników Nikefora, a po chwili zza piechoty wynurzyła się jazda, która zaatakowała wojska arabskie. Muzułmanie wpadli w panikę, uciekając z plaż w kierunku murów twierdzy, która miała bronić ich panowania w Heraklionie. Nikefor Fokas swobodnie zaczął budowę obozowiska pod miastem. Okręty cesarskie zajęły bezpieczną przystań korzystając z dogodnych warunków naturalnych. Jednostki transportowe dowoziły zaopatrzenie a bojowe dromony patrolowały okolicę aby zatopić nieprzyjacielskie okręty. 

Zagrożenie z głębi lądu 

    Nikefor Fokas wysłał na rekonesans doborowe oddziały jazdy dowodzone przez Nikefora Pastilasa – weterana walk z muzułmanami. Miały one zbadać, czy na Krecie, są jeszcze duże formacje arabskie. Pastialas szybko zorientował się, że wojskom Fokasa grozi niebezpieczeństwo i wrócił zaalarmować siły główne. Fokas nakazał wzmocnić umocnienia obozu i zaczął szukać sposobu by zniszczyć mury Kandii/Heraklionu. Całą zimę trwało oblężenie i ataki na mury. Wreszcie wiosną Fokas zaatakował. 

Oblężenie 

    Inżynierowie cesarscy dokonali podkopu pod murami miasta, który wypełnili łatwopalną substancją, po podpaleniu konstrukcji drewnianej w podkopie doszło do zniszczenia muru okalającego miasto. Równolegle do prac podziemnych trwał ostrzał murów przez machiny oblężnicze i druzgocące uderzenia taranem. Do miasta wdarły się oddziały Cesarstwa i rozpoczęły rzeź obrońców. Kandia – wróciła pod panowanie Cesarskie 7 marca 961 roku. Fokas stał się ulubieńcem armii. Zaczęła się rekonkwista Krety. 

Skip to content