Znaną w całej Europie Środkowej i Wschodniej karą, która skutecznie wykluczała z grona osób zdolnych do sprawowania władzy było zewnętrzne, fizyczne okaleczenie. Jego najbardziej skuteczną formą, trwale wykluczające przeciwnika ze wszystkich from życia politycznego, było oślepienie. Właśnie taką okrutną formę pozbycia się Izaaka II wybrał Aleksy. Przerwał na kilka lat pełne wielu zwrotów akcji panowanie władcy, który sprawnie potrafił manewrować między rosnącą w siłę Serbią odrodzoną Bułgarią i zachodnim rycerstwem.
Bałkany pod koniec XII wieku
Izaak II doszedł do władzy na skutek klęsk, które dotknęły Cesarstwo Bizantyjskie z rąk Normanów i strachu części arystokracji przed rosnącymi w siłę Węgrami. Szybko okazało się, że Izaak (1185 – 1195) potrafi skutecznie zarządzać państwem. Normańscy najeźdźcy szybko wycofali się z ziem Cesarstwa po klęskach, jakie ponieśli jesienią 1185 roku. Cesarz porozumiał się też z potężnym królem Węgier Bellą III (1172-1196) i pojął za żonę jego córkę Małgorzatę. Wkrótce po zwycięstwach nad Normanami pojawiły się jednak problemy z Bułgarią, gdzie wybuchło powstanie kierowane przez braci Asena i Piotra. Walki z Bułgarami trwały do 1188 roku. Bułgarzy wykorzystali niepokoje w innych częściach Cesarstwa i sprowadzali przeciwko Izaakowi koczowniczych Kumanów – kolejnych nomadów, którzy pustoszyli Bałkany. Niezadowolony z sojuszu Węgier i Cesarstwa był władca Serbii – Stefan, który chciał za wszelką cenę zaszkodzić Konstantynopolowi i uszczknąć coś z podległych mu ziem. W tym samym czasie na wschód ruszyła kolejna wyprawa zachodniego rycerstwa.
Zagrożenie z zachodu – Bałkany w cieniu krucjaty
Idąca na wschód krucjata była witana przez Serbów z wielkimi honorami. Izaak przeląkł się sojuszu serbsko-niemieckiego i wybrał kompromis z Barbarossą i tym samym ostatecznie pokrzyżował plany króla Serbów Stefana. Nie dał się Serbom wepchnąć w konflikt z zachodnimi władcami. Ostatecznie wsparł wojska Barbarossy, gdy te szukały przeprawy przez Bosfor. Wobec mnogości problemów nie mógł jednak powstrzymać Anglików od wzięcia Cypru. Wykorzystując problemy Bizancjum z krzyżowcami Serbowie i Bułgarzy poczynali sobie coraz śmielej. Bułgarzy pustoszyli Trację, a Serbowie oderwali od Cesarstwa Skopje i Prizren. Przed przystąpieniem do kontrofensywy Izaak II odnowił swój sojusz z Węgrami by osłabić Serbów, ale zanim uderzył na wroga obalił go młodszy brat Aleksy (Aleksy III 1195-1203). Izaak trafił do więzienia, ale za kilka lat miał się jeszcze pojawić na scenie politycznej Cesarstwa…
