Traktat krakowski oficjalnie zwany nstrumentum pacis et concordiae inter Sigismundum regem ac Regnum Poloniae et Albertum magistrum generalem Ordinis Cruciferorum in Prussiae ducem creatum regni Poloniae feudatarium a quibusdam principibus mediatoribus compositae. Datum et actum Cracoviae, 8 Aprilis anno 1525 został zawarty między Koroną a Zakonem Krzyżackim.
Dokument powstał, by formalnie zakończyć wojnę polsko-krzyżacką trwającą w latach 1519 – 1521. Traktat potwierdzał sekularyzację zlokalizowanej w Prusach gałęzi Zakonu. Na podstawie dokumentu powstało świeckie Księstwo w Prusach z Albrechtem Hohenzollernem na czele. Albrecht był Wielkim Mistrzem zakonu w latach 1511 – 1525.
Lenno polskiego króla
Ostatni wielki mistrz Zakonu stawał się pierwszym księciem lennego w stosunku do Krakowa maleńkiego państwa. Władzę w Księstwie sprawował w latach 1525 – 1568. Albrecht nie był w stanie wygrać wojny kończącej wieloletnie panowanie Krzyżaków w Prusach, ponieważ nie mógł uzyskać żadnej pomocy ze strony arystokratów z terenów Rzeszy. Po krajach niemieckich rozlewał się coraz szybciej reformacyjny ferment i konflikty religijne i w związku z tym nie było zbyt wielu chętnych, by legitymować swym nazwiskiem pomoc dla zakonnego państwa – symbolu kościelnej władzy w świeckim świecie.
Traktat pokojowy podpisany został 8 kwietnia 1525 w Krakowie, po wielodniowych rozmowach prowadzonych w marcu we Wrocławiu, przez króla Zygmunta I panującego w latach 1507 – 1548, Albrechta, księcia Fryderyka II Legnickiego (1507 – 1548) oraz margrabiego Jerzego von Hohenzollerna (1526 – 1543), który podobnie jak wcześniej wspierał Albrechta w jego karierze.
Konsekwencje
W konsekwencji podpisania dokumentu doszło do „hołdu pruskiego” . Hołd złożony przez Albrechta Hohenzollerna królowi Zygmuntowi I Staremu formalnie kończył okres zażartych walk między Państwem Zakonnym a Polską.
Na mapie Europy powstało pierwsze protestanckie państwo. W istocie doprowadził do powstania Prus, które z biegiem czasu stały się jednym z głównych przeciwników Rzeczpospolitej i jej zaborcą.
