Czechy: Trójmorze wśród priorytetów nowego rządu

Autor: Michał Banasiak
Podziel się tym wpisem:

Źródło: https://twitter.com/p_fiala

Petr Fiala z Obywatelskiej Partii Demokratycznej (ODS) będzie najprawdopodobniej nowym premierem Czech. Miesiąc po wyborach misję stworzenia rządu powierzył Fiali prezydent Milos Zeman. W poniedziałek kandydat na premiera i przedstawiciele czterech innych partii złożyli podpisy pod umową koalicyjną.

Koalicje rządzącą stworzy 5 ugrupowań: Obywatelska Partia Demokratyczna (ODS), Unia Chrześcijańska i Demokratyczna–Czechosłowacka Partia Ludowa (KDU-ČSL), ruch Tradycja Odpowiedzialność Dobrobyt (TOP 09), Partia Piratów oraz ruch Burmistrzowie i Niezależni (STAN). W październikowych wyborach partie startowały w dwóch blokach politycznych, uzyskując w sumie 108 na 200 mandatów i odsuwając od władzy ANO, z premierem Andrejem Babisem na czele.

12 priorytetów

Gabinet Petra Fiali ma tworzyć 18 ministrów. Nowym szefem dyplomacji będzie Jan Lipavsky z Partii Piratów. Przedstawiciele STAN – Vit Rakusan i Veslav Michalik –  pokierują kolejno MSW i ministerstwem handlu. Za MON będzie odpowiadać Jana Cernochova z ODS.

W umowie koalicyjnej wyróżniono dwanaście kwestii, będących priorytetem dla nowego rządu. Są wśród nich reforma emerytalna, stabilizacja finansów publicznych, wsparcie systemu edukacji, ochrona środowiska, poprawa sytuacji życiowej rodzin, cyfryzacja, spójność regionalna, wsparcie wolnego rynku, unowocześnienie administracji państwowej, orientacja polityki zagranicznej na Zachód, wsparcie nauki i rozwoju oraz odpowiedzialność wobec wyborców razem z poprawą kultury politycznej.

Wśród konkretnych celów już na tym etapie wskazano m.in. ukończenie procesu cyfryzacji urzędów do 2025 roku, rozbudowę sieci autostrad i zwiększenie limitów prędkości. Rząd ma pracować nad tym, by czeski miks energetyczny składał się z OZE i atomu. W kraju powstaną dwa nowe parki narodowe.

Koalicjanci zapowiadają rokroczne zwiększanie nakładów na służbę zdrowia i większe wydatki na kulturę i obronność. Od roku 2025 budżet na obronę ma wynosić 2% PKB.

Kierunek Zachód

Czeska polityka zagraniczna ma wrócić do „stylu Vaclava Havla”. Nowy rząd będzie wspierał  „demokrację, prawa człowieka i społeczeństwa obywatelskie”.

Ważne dla koalicjantów będą relacje z USA i partnerstwo z Izraelem. Wśród priorytetów dyplomacji znalazły się też Unia Europejska oraz NATO. Czesi chcą być aktywnym uczestnikiem Partnerstwa Wschodniego i wspierać unijne ambicje państw Bałkanów Zachodnich. Można się spodziewać, że będą to priorytety czeskiej prezydencji w UE w drugiej połowie 2022 roku.

Forami współpracy międzynarodowej mają być również – wymienione w umowie koalicyjnej z nazwy – Grupa Wyszehradzka i Inicjatywa Trójmorza, co zwiastuje otwartość na współpracę regionalną. W świetle ostatnich wydarzeń na granicach polsko- i litewsko-białoruskiej należy zauważyć, że czeski rząd oczekuje od Brukseli skutecznej ochrony zewnętrznych granic UE. Pomóc w tym ma walka z przemytnikami ludzi, skuteczna polityka odsyłania imigrantów oraz rozwiązywanie problemów migracyjnych w państwach pochodzenia i tranzytu imigrantów.

W umowie wskazano, że nowy rząd zrewiduje relacje z Rosją i Chinami. Rosja została wymieniona jako wciąż najpoważniejsze zagrożenie dla NATO. To ważne, bo w ostatnim czasie Amerykanie podjęli próby reorientacji Sojuszu w kierunku Chin, na co nie chcą się godzić państwa wschodniej flanki.

Korea Południowa, Japonia i Tajwan to państwa, z którymi nowy rząd chce zacieśniać relacje. To zwiastuje kolejne napięcia z Pekinem, który przeciwstawia się pogłębianiu współpracy z Tajwane. Jakub Janda, dyrektor czeskiego think tanku European Values Center for Security Policy, wskazuje, że Czesi mogą pójść w ślady Litwy i wystąpić z inicjatywy 16+1. W ostatnich miesiącach Litwini także rozpoczęli poszukiwania nowych sojuszników w Azji: otworzyli ambasadę w Seulu, pracują nad utworzeniem placówki w Singapurze i biura handlowego w Tajwanie.

Nowy parlament Czech obraduje w tym tygodniu. Do piątku powinniśmy poznać pełny skład nowego rządu .

Skip to content