Narodowa Strategia Kosmiczna to pierwszy w historii Wielkiej Brytanii dokument określający długoterminowe plany wzmocnienia statusu Królestwa w światowej rywalizacji kosmicznej. Nowa wizja ma na celu rozwój wielomiliardowego przemysłu kosmicznego, pobudzenie inwestycji prywatnych oraz wykorzystanie mocnych stron państwa, takich jak produkcja satelitów.
Strategia umożliwi brytyjskim firmom kosmicznym wprowadzanie innowacji i rozwój poprzez odblokowanie prywatnych środków finansowych, jednocześnie pozycjonując Wielką Brytanię w czołówce międzynarodowych badań kosmicznych – czy to poprzez wspieranie pierwszego brytyjskiego satelity kosmicznego, czy też prowadzenie międzynarodowych misji kosmicznych, które pomogą rozwiązać globalne wyzwania, takie jak chociażby zmiany klimatu. Narodowa Strategia Kosmiczna określa więc długoterminową wizję rządu dotyczącą tego, jak Wielka Brytania może stać się jedną z bardziej atrakcyjnych i innowacyjnych gospodarek kosmicznych na świecie.
Plany na przyszłość
Dokument łączy cywilne i obronne działania rządu Wielkiej Brytanii w przestrzeni kosmicznej, mające na celu zapewnienie zintegrowanego podejścia do zwalczania wrogich sił i pojawiających się zagrożeń międzynarodowych, takich jak cyberataki i broń antysatelitarna. Określa również, w jaki sposób rząd będzie wykorzystywał mocne strony Wielkiej Brytanii w rozwoju technologii w przestrzeni kosmicznej, w tym produkcję satelitów, jednocześnie współpracując z brytyjskimi firmami zajmującymi się najnowszymi osiągnięciami technologicznymi, takimi jak satelitarne usługi szerokopasmowe, w oparciu o niedawną inwestycję rządu w OneWeb, zarazem koncentrując się na nowych i wschodzących rynkach, takich jak serwisowanie orbitalne i usuwanie śmieci kosmicznych. Do 2022 roku OneWeb będzie mieć na orbicie ponad 600 satelitów, zapewniających globalny zasięg i globalną łączność szerokopasmową.
Włączanie się we współczesny kosmiczny wyścig Wielka Brytania rozpoczęła już w 2020 roku, kiedy to dołączyła do Artemis 26 – międzynarodowego programu prowadzonego przez NASA, którego celem jest ponowne wysłanie ludzi na księżyc. Zgodnie z raportem Wielka Brytania ma także ambicje na zostanie pierwszym europejskim krajem, który wystrzeli swojego satelitę do końca 2022 roku. A by to uczynić, rząd zaproponował budowę portów kosmicznych na Wyspach Szetlandzkich, Hebrydach Zewnętrznych, w Snowdonii, Kornwalii oraz w Prestwick i Machrihanish.
Współpraca brytyjsko-australijska
Narodowa Strategia Kosmiczna podkreśla również wagę podpisanej w tym roku australijsko-brytyjskiej umowy – Space Bridge, której zadaniem jest wspieranie nowych inwestycji i badań akademickich oraz innowacyjna współpraca dwustronna. Wielka Brytania i Australia posiadają wspólne ambicje dotyczące przestrzeni kosmicznej oraz podobne plany odnośnie wspierania potencjału i tworzenia miejsc pracy w tym sektorze. Umowa przyczyni się więc do dalszego rozwoju długotrwałych stosunków między tymi dwoma krajami. Sięgają one lat 70. XX wieku, kiedy to z miasta Woomera w Australii Południowej wystrzelono rakietę Black Arrow i satelitę Prospero, które zostały zbudowane właśnie w Wielkiej Brytanii.
Zjednoczone Królestwo już może pochwalić się dobrze prosperującym sektorem kosmicznym, zatrudniającym ponad 45 000 osób na stanowiskach wymagających wysokich kwalifikacji – od naukowców i badaczy zajmujących się kosmosem po inżynierów i producentów satelitów. Narodowa Strategia Kosmiczna stara się wykorzystać te mocne strony oraz wesprzeć brytyjskie firmy w wykorzystaniu przyszłych możliwości, przy przewidywanym wzroście globalnej gospodarki kosmicznej z szacowanych 270 miliardów funtów w 2019 roku do 490 miliardów funtów do 2030 roku.
Rosnące znaczenie obecności w kosmosie
Chociaż kiedyś to Stany Zjednoczone i Federacja Rosyjska zdominowały przestrzeń kosmiczną, zdolności w tym zakresie zwiększyły się w ciągu ostatnich kilku dekad ze względu na powszechniejszy dostęp do technologii. W ostatnich latach ma również miejsce stopniowe wypieranie agencji rządowych oraz komercjalizacja przestrzeni.
Od 2018 roku na orbicie znajduje się ponad 1800 aktywnych satelitów, których właścicielem i operatorem jest ponad 50 krajów i organizacji międzynarodowych. Jak dotąd jedynie dziewięć krajów i jedna organizacja międzynarodowa może samodzielnie wystrzeliwać statki kosmiczne. Są to: Chiny, Indie, Iran, Izrael, Japonia, Rosja, Korea Północna, Korea Południowa, Stany Zjednoczone i Europejska Agencja Kosmiczna.
Strategia jest dostępna pod tym adresem.
Autor jest ekspertem Portalu i Fundacji Trójmorze, a także Dyrektorem Programu Bezpieczeństwa Europejskiego w Instytucie Nowej Europy. Specjalizuje się w tematyce zagrożeń dla bezpieczeństwa międzynarodowego.
