Kartka z kalendarza. 10 VIII 843 – Traktat z Verdun

Narodziny współczesnej Europy postępowały wieloetapowo. Kolejne etapy rozwoju państw naszego kontynentu były z jednej strony związane z rozkładem wcześniejszego rzymskiego porządku, a z drugiej z kolejnymi falami migracji ludów, które zasiedlały tereny dawnego Cesarstwa lub olbrzymie obszary dawnego środkowo i wschodnioeuropejskiego Barabricum. Państwo Franków było jednym z najsprawniejszych politycznych tworów, które powstały w dawnej części zachodniej Cesarstwa. Pojęcie Imperium Karolingów wiąże się zaś nierozerwalnie z postacią wybitnego władcy Karola Wielkiego, który rozszerzał granice państwa frankijskiego i potrafił sobie znakomicie radzić z wyzwaniami swoich czasów. Za jego panowania rozwijała się nauka i sztuka, a sprawny aparat administracyjny pozwalał na finansowanie armii zdolnej do odpierania wszystkich ówczesnych zagrożeń – od wikińskich najazdów na północy po rajdy arabskich jednostek morskich na południu. Niestety szybko okazało się, że państwo mocno związane z samą osobą Karola nie będzie mogło dłużej utrzymać jedności. Ponadto Frankowie podobnie jak wszystkie inne germańskie państwa sukcesyjne Cesarstwa nie wyzbyli się pewnych utrwalonych wzorców kultury politycznej, która nie wróżyła niczego dobrego. Traktat z Verdun podpisany 10 VIII 843 roku kończył pewien etap rozwoju państwa frankijskiego i zarazem zachodniej części kontynentu.

Erozja państwa Karola

Władzę po Karolu przejął Ludwik Pobożny, który panował w latach 814 – 840. Ludwik nie miał jednak siły i determinacji Karola i dość szybko państwo zaczęło się kurczyć.  Po śmierci Ludwika 20 VI 840 roku doszło do ostrego konfliktu między Karolingami (całość sporu nie dotyczyła tylko jednego pokolenia). Karol Łysy i Ludwik Bawarski zawarli sojusz przeciwko Lotarowi i synowi Pepina I – Pepinowi II. W bitwie pod Fentoy-en-Puisaye starsi bracia Karol i Ludwik postanowili powołać specjalne kolegialne ciało służące podziałowi imperium.

Kartka z kalendarza. 9 VIII 378 – Bitwa pod Adrianopolem

Ustalenia komisji

Ziemie Imperium Franków miały zostać podzielone zgodnie z następującym schematem: Lotar otrzymał pas ziem, które odgradzały zachodnią i wschodnią część imperium. Ciągnęły się one niejako wzdłuż brzegów Renu aż po Alpy. Ludwik otrzymał tereny na wschód od Renu – zalążek przyszłych Niemiec. Karol Łysy otrzymał cześć zachodnią ciągnąca się do Atlantyku na zachód od Mozy, Skaldy, Soany i Rodanu. Pepin II zaś miał rządzić tylko na małym terytorium Akwitanii choć pod kontrolą Karola Łysego. Przedstawiciele dynastii mieli ustalać swoje postepowanie na wspólnych zjazdach O porozumieniu z Verdun pamiętamy ponieważ jego skutki są odczuwalne do dziś. Na zachodzie Europy nigdy już nie powstało duże, uniwersalistyczne imperium. Dzieje poszczególnych części państwa Karola miały od tej pory rozwijać się osobno.