Kartka z kalendarza. 4 VIII 1914 – Powstanie Związku Wyzwolenia Ukrainy

Wybuch I Wojny Światowej rozbudził nadzieje wielu narodów Europy Środkowej i Wschodniej na uzyskanie niepodległości. Również Ukraińcy z radością wypatrywali rozpadu dotychczasowego porządku w naszej części kontynentu. Liczono się z upadkiem Imperium Rosyjskiego. W takiej atmosferze powstał Związek Wyzwolenia Ukrainy, który stawiał sobie za cel stworzenie niepodległego państwa ukraińskiego, które ze wsparciem państw centralnych mogłoby wywalczyć swoją niepodległość. Związek powstał 4 VIII 1914 roku we Lwowie i funkcjonował do wiosny 1918 roku.

Powstanie ZWU

Organizacja była zdominowana politycznie przez socjalistów, którzy szukali w Austro-Węgrzech schronienia przed represjami, które spotykały ich w Rosji. Wielka fala represji przeciwko środowiskom lewicowym zaczęła się w Rosji kilka lat przed wybuchem wojny i była spowodowana chęcią uzyskania przez Petersburg większej kontroli nad krajem. Pierwszym przewodniczącym Związku Wyzwolenia Ukrainy był ukraiński pisarz Dmytro Doncow (1873-1973). Doncow był jednym z najważniejszych polityków i ideologów ukraińskiego ruchu narodowego w I połowie XX wieku. Zajmował się rozwojem ukraińskiej idei nacjonalistycznej i w przyszłości marzył o ukraińskim państwie zwróconym mentalnie na zachód. ZWU cieszyło się opieką i finansowaniem Berlina i Wiednia również ze względu na zajadle antyrosyjską postawę Doncowa.

Kartka z kalendarza. 3 VIII 1946 – Wyrok śmierci na Danusię Siedzikównę „Inkę”

Cele ZWU

Ukraińcy zrzeszeni w Związku oczekiwali, że z ziem wydartych Rosji powstanie niepodległe państwo ukraińskie w sojuszu z Niemcami i Austro-Węgrami. Pewne zastrzeżenia wobec ZWU miał Wiedeń obawiający się, że Ukraińcy będą chcieli mieć pod swoją kontrolą również ziemie zachodniej Galicji. Między innymi z tego powodu po 1915 roku finansowanie działania organizacji wziął na siebie Berlin. Sami Ukraińcy oczekiwali połączenia ziem swoich porosyjskich terytoriów z Galicją w formie bliżej nieokreślonej federacji.